Not for Chopin-Arda Collins

Không dành cho Chopin - Arda Collins

Đừng tiệc tùng nữa
hãy lắng nghe Chopin.
Tự cảm khúc dạo đầu;
ông đang cho thấy có thể miêu tả một quá trình
mà tự thân mi không thể nhận ra,
cân đối, ánh sáng toả rộng một phần ba mươi,
buổi chiều đang đi chơi trên đường,
một ngày u ám như những khúc xưong mềm oặt.
Đừng nhớ tới âm nhạc;
nhớ nó như thứ gì rành mạch
mà mi bị cưỡng bách, đày đoạ, mơ hồ
và phức tạp. Mi sẽ xoá bỏ nó hai lần.
Lần đầu
khi mi lắng nghe, không thể
cảm nhận,
lần hai
khi mi không thể
nhớ nổi.
Giận giữ với Chopin,
ông ta biết cái gì chứ?
Đồ ăn tối đang đợi mi dưới nhà
Chiều vàng phẳng lặng, chậm chạp xoay ra ngoài.
Trở nên xám xịt.
Hãy lắng nghe ông mô tả mi như thế nào khi
bị mù, ngồi trên ghế, trong buổi thức canh người chết, ngày ngắn, có
thể
chẳng còn gì
nữa, đêm,
chương trình, bất lực, không ước ao, để gợi nhớ khao khát, hoặc ngắm nhìn.

(The New Yorker 24/9 issue)

©Time bản tiếng Việt

On a passenger ferry-Jean Valentine

Trên phà chở khách - Jean Valentine

(Tặng Grace Paley)

Boong tàu lớn, và người lúc nhúc. Trong góc,
một bà lão, bệnh hoạn, trong giai đoạn hoá trị, không đau đớn, đang
viết lên một cuốn vở học sinh.
Không ai khác thấy bà, ngoài tôi.
Tôi từng thấy bà trước đây. Khuôn mặt tròn, phúc hậu,
tươi cười và trầm lặng như một bức ảnh
bên ngoài một cửa sổ -

(The New Yorker 24/9 issue)

©Time bản tiếng Việt

Wheeling Motel - Franz Wright

Khách sạn di động - Franz Wright

Những giọt nước mênh mông chảy về sau
Mi có thể mua 6 chai tại bar!
Tammy Wynette đang ở cửa

một khu đóng. Hai mươi lăm năm trước:
mày đã chết, tao thì sống và
những may mắn chỉ Chúa biết.

Đây là dòng thơ chưa từng lộ của mi.
Dòng sông giống như thể,
quen quá rồi.

Cơn gió sẽ chết dần khi ta nói vậy;
ánh sáng nhạt và xám trong
hiện tại.

Rồi mặt trăng sẽ mọc
giống như hợp ngôn.
giống Walt Whitman kiểm tra nước mắt trên mặt chết.

(The New Yorker 22/10 issue)

Marriage-Louise Glück

Hôn nhân - Louise Glück

Cả tuần nay họ lại ngồi bên biển
và thanh âm biển tô màu mọi vật.
Trời xanh đầy cửa sổ.
Thanh âm duy nhất là tiếng sóng vỗ bờ -
giận giữ. Giận giữ gì đó. Bất kể
lý do vì sao anh bị đẩy ra. Giận giữ, dù anh chưa từng chạm vào em,
chưa từng thốt một lời, hầu như.

Tuỳ thuộc vào em để có câu trả lời khác,
từ biển, có lẽ thế, hoặc từ đám mây xám đột nhiên
ùa về. Mùi biển trên khăn trải giường,
mùi mặt trời và gió, mùi khách sạn, tươi mới và thơm tho
bởi chúng được thay mỗi ngày.

Anh chưa từng nói. Lời, với anh, dùng để thoả hiệp,
để làm việc. Không bao giờ nóng giận, không bao giờ dịu dàng.

Em vuốt lưng anh. Em dựa mặt vào đó,
giống như người ta áp mặt vào tưòng.

Và im lặng giữa họ là xưa cũ: người ta nói
đấy là những đường biên.

Anh không ngủ, chưa từng cố giả vờ ngủ.
Làn hơi anh ngắt quãng: anh thở miễn cưỡng;
anh không muốn thừa nhận mình đang sống.
Và anh thở hắt, giống nhà vua xua đuổi thằng hầu.

Phía dưới lặng im, thanh âm của biển,
biển cuồng nộ mọi nơi, không ngừng, không ngừng
hơi thở anh lướt theo cơn sóng -

Nhưng em biết mình là ai và muốn điều gì.
Chừng nào còn là sự thật, điều gì đó tự nhiên không làm em đau.

(The New Yorker 22/10)

Karmelicka - Adam Zagajewski

Karmelicka - Adam Zagajewski

Phố Karmelicka, xe xanh da trời, mặt trời,
tháng Chín, ngày đầu sau kỳ nghỉ,
ai đó về nhà sau kỳ nghỉ dài,
các đơn vị vũ trang tiến vào Ba Lan,
bọn trẻ nghỉ học mặc đồ đẹp nhất,
trắng và xanh biển, giống buồm và biển,
giống nỗi nhớ và chùm nho và cảm hứng.
Hàng cây đứng tập trung, ngợi ca
sức mạnh tâm hồn trẻ chưa từng biết
đến lửa và giấc ngủ và có thể làm thứ chúng muốn,
không gì ngăn được chúng
(không tính giới hạn vô hình).

Hàng cây chào lũ trẻ lễ phép,
trừ mi – thành thật – ghen tị
bắt đầu lộ, bắt đầu bỏ
nhà, rời tuổi thơ, rời đêm ngọt ngào
với mùi hạnh, nho khô, và hạt anh túc,
mi dừng ở hàng mua bánh mì
và rồi về nhà, không vội,
huýt sáo và rầm rì bất cẩn;
trường mi vẫn chưa mở,
giáo viên trốn biệt, giáo viên ở lại,
xa như mùa hè, giấc ngủ mi chìm trong mây
ngang bầu trời.

(chuyển ngữ từ tiếng Ba Lan bởi Clare Cavanagh)

(The New Yorker 8/10 issue)

Thất bại trong việc chuyển ngữ một kỷ niệm

Những ám ảnh lẩn khuất sau màn sương
dường như
tôi không thấy
một ai
It’s Suntory time
tôi muốn khóc nhiều hơn cười
dường như
ai cũng thấy
tôi cười
dường như
chỉ tôi và
bóng tôi cùng khóc
vì một lý do bất định nào đó
có thể
vì ngày hôm nay
tôi nhớ đêm
một quãng thời gian đã mất
trong quá khứ
mà Suntory time
nhắc tôi nhớ lại
duờng như
em đang ngồi cạnh tôi
à không xa tôi
và
cùng tôi
cạn nốt những giọt cuối cùng
Suntory time
tôi muốn khóc
như chưa từng được khóc
sao mắt
lại ráo hoảnh
nhìn về đằng xa
nơi những gì không còn thuộc về ta
chắc vậy
lặng lẽ băng qua
như là nước mắt
tạm biệt em
tạm biệt em
tạm biệt
có lẽ tôi và chai Suntory Whisky
cùng khóc
những giọt cuối cùng
tạm biệt em
nỗi ân hận khôn nguôi
như lá vàng rơi rụng
không ai biết
khi nào chiếc lá cuối cùng
lìa bỏ một nơi nào đó
để lao vào
một nơi nào khác
có lẽ
anh cũng giống như cơn bão
đến bất ngờ
và ra đi đột ngột
để lại
cả mùa thu mênh mông
cùng
Suntory time
time for relax
yêu em
như ngày xưa
cũng qua rồi
lá bay
không biết khi nào về cội
rụng
tôi khóc
và ngoài kia
sự im lặng
...

Viết lại cho ngày hôm qua

Bất lực
khi không biết làm sao để hét lên một cách thống thiết nhất (nếu có thể)
Ahhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh (và nơi đây bình minh yên tĩnh-hình như lão điên nào đã nói như thế)
và đây là diễn ngôn của tôi trong ngày phán xét em (Em/nói thật đi/Em có/mong ngày phục sinh?)

Trọng tội của em là dâm đãng (vì làm thằng nhỏ cánh đàn ông dựng đứng)
Trọng tội của em là hồng nhan (vì làm cánh đàn bà mọc râu ghen tị)
Trọng tội của em là không nhận thức được sự giả dối của những nhà đạo-đức-bình-dân(-luôn-muốn-thọc-tay)
Trọng tội của em là đéo đọc & học truyện Kiều thấu đáo (như 40% dân số Việt Nam, có thể còn nhiều hơn, dĩ nhiên tôi cũng thế)

Nước mắt của em liệu có dỗ được tiếng rên rỉ sướng khoái ngày hôm qua vào giấc ngủ ngon?
Nước mắt của em liệu có đem được lòng thương hại nuối tiếc người hâm mộ vào cơn say mồi?
Nước mắt em?
Hay nước sướng em dầm dề chảy ngày hôm qua? (làm tôi nhớ đến một bộ phim Nhật Bản đã xem khá lâu, nhân vật nữ chính khi làm tình nước sướng ào ạt như lũ, theo dòng lan toả khắp sông, làm mồi câu thượng hạng cho những con cá ngốc nghếch muốn thưởng thức dưỡng chất trời ban. Kết phim, họ làm tình trong một hốc đá, nước sưóng phun có vòi và hùng dũng đổ ra biển. Cầu vồng - khúc xạ ánh sáng từ nước sướng phún lên có vòi - có lẽ là hình ảnh siêu thực nhất để chấm dứt một hình ảnh bề mặt và lặng lẽ nhét ta vào một sự kiện chìm khuất. Có lẽ thế!)

Tôi đéo cần biết sự việc này
Tôi đéo quan tâm đến chuyện người đời phán xét em ra sao
Tôi đéo nhớ gương mặt em thế nào
Tôi đéo
Tôi đéo
Tôi đéo
Tôi đéo vào mặt những bọn giả dối, vừa ngắm em làm tình (với ánh mắt say mê pha ganh ghét, hẳn nhiên) vừa chửi em là đồ đĩ thoã (tạo hoá ban cho phụ nữ sự ghen tị và cũng cho họ đàn ông để làm họ hét lên như cơn điên trái mùa)
Tôi đéo vào đoạn phim 16’ trong đó những vĩ thanh rầm rì cho tôi biết em hành lạc như dân chuyên nghiệp. (Chúng ta có truyền thống đội lên đầu cái Âm và cái Dương.)

***
Sự bất lực một lần nữa bao vây
tôi cố vùng vẫy để thoát khỏi đống cứt
nhày nhựa ngày càng hút tôi vào giữa
vòng xoáy của những thứ gì đó ẩn danh

Có lẽ vực sâu luôn siêu hình, tôi không thể thoát ra được
không thể thoát ra được
không thể thoát ra
không thể thoát
không thể

(bình luận: ừ, đéo thoát được thì ta học bơi, dù trong kứt, sợ đéo gì?)
***
Sáng tỉnh giấc
thấy quần ướt đẫm tinh
biết mình
đã lớn

(bình luận: tôi đang lớn - 2ku- đéo phải cư và kứt)
***
Em làm tình không chỉ với một vài chục thằng
mà là cả dân tộc đói khát nghèo nàn mạt hạng đạo đức này
Em
động vật lưỡng tính đầu tiên được tôn vinh
trên bàn thờ đạo đức
Em làm tình không chỉ với một vài chục thằng

***
và tôi vô tội (dù đã khóc cho dân tộc này)
năm con lợn
vàng như kứt

Sáng thứ Tư vớ vẩn

Sáng thứ Tư mệt nhoài
ngồi quán cafe vỉa hè
Tôi thấy có điều gì đó đáng ngờ đang diễn ra
Tôi thấy những con người có bộ mặt bịt kín như chụp rọ mõm cưỡi đủ loại xe trên đường
Tôi thấy những gã trẻ như tôi với ánh mắt đỏ ngầu sau một đêm trác táng ngồi lì quán cafe đến hết sáng
Tôi thấy một con đường dài và bất trắc khuất đằng xa nơi có thể dự báo trước vài vụ tai nạn xảy ra
Tôi thấy Chúa Jesus, thấy Allah, và thấy cả Phật Thích ca trong hoá thân một thằng bé đánh giầy

Và Tôi thấy một con chó cái lầm lũi sục sao trên vỉa hè là nơi đặt các bàn nhậu đêm qua
Tôi thấy cơ chế chuyển hoá năng lượng vận hành bên trong nó
trong bầu vú căng sữa nặng trịch rung rẩy
để nuôi đám con mới đẻ ngày hôm qua

Mệt nhoài
tôi không thấy gì nữa
kệ mẹ sự đáng ngờ đang diễn ra
rồi tôi
vục mặt vào tờ báo ra tuần trước nhưng mới mua sáng nay
để đọc một vài bài tán dương vả rủa xả Thơ
trình diễn
và rồi bỏ lỡ một chi tiết quan trọng nhất
thứ gia vị cuối cùng của sáng nay
hai thằng nhóc con mặt lạnh tanh
vừa mất hút sau một ngã rẽ
sau khi giật chiếc dây chuyền
trên cổ một bà già
để lại phía sau khuôn mặt ngơ ngác và tiếng lầm bầm bàn tán
và
tia nắng vô vọng
trong nỗ lực khoan thủng một cái lá cây...