bên trong một cửa hiệu quần áo

một hôm đi ngang qua cửa hiệu quần áo ở góc phố gần nhà
tôi nhận thấy nàng thật yêu kiều
dáng nàng chuẩn
2 mông 2 quả dưa dấu xanh
làm tôi khát
ngực nàng chắc tròn và tuyệt đẹp
nhiều khả năng chặt cứng silicon
bởi tôi thấy nó hiên ngang như hoả diệm sơn
chĩa lên trời
chỉ trực phun nham thạch
nàng mặc hàng hiệu
với dáng vẻ sexy của một quý bà phiền muộn
luôn trơ mặt trước bao cái nhìn chòng chọc đong đếm
phải chăng chỉ có tôi nhận thấy
ánh mắt đẹp và buồn
tôi tiếp tục đi
một hôm tôi lại đi ngang qua cửa hiệu đó
giật mình
nàng hoàn toàn khoả thân
hoàn toàn khoả thân
và ánh mắt nàng
vẫn đẹp và buồn
không hiểu sao
tôi dừng lại
bước vào trong
móc sạch túi được hơn 200k
và tôi đi ra
ôm chặt nàng trong tay
tôi rảo bước trên phố
những tia nắng cuối cùng của ngày
bầu trời đỏ rực

Sinh thể nữ

Sinh thể nữ
nàng là bí ẩn
mà ta hằng mong khám
phá mỗi ngày
những lần
những giọt nước xanh
những giọt nước đỏ
những giọt nước trong suốt
triệu triệu giọt cong cong lăn
mơ về ngày hoá khói
ve vuốt sinh thể nữ
sinh thể nữ
ta cắn hạt mưa
ta cắn hạt mưa
ta cắn sinh thể nữ
hạt mưa
sinh thể nữ
hạt mưa
nàng là bí ẩn
ta muốn khám phá mỗi ngày

Bỗng dưng muốn khóc

buổi tối

lang thang trên đường

như kẻ không nhà

dừng ngã tư đèn đỏ

một người đàn bà bé nhỏ

tay cầm tờ kết quả xổ số

tôi bỏ qua

như bỏ qua

một định mệnh

*

**

Chúa ơi! Con đang yêu người đàn bà này!

Chúa ơi! Tại sao con vẫn yêu người đàn bà này đến thế!

*

**

đợi em ở ngã tư

mùi hương một loài hoa quen thuộc

nhưng xa lạ

và vô danh

làm tôi ngạt thở

những con rắn trườn rất nhanh trên phố

bỏ lại những vệt sáng ngoằn ngoèo

làm tôi chóng mặt

bóp nghẹt thị giác

hơi thở đọng giọt

*
**

ảo ảnh

xâm chiếm tôi

đợi em

trước cổng chùa Quán Sứ

những cao ốc nhọn hoắt

chọc thủng trời đêm

vung vãi vài mảnh sao

một suy nghĩ vụt hiện

một... hai... ba

những giọt cafe rơi tí tách

bỗng dưng

khóc thật to

mà chả để làm gì

như những viên gạch

một bức tường vô hình

ngăn cách

giữa âm thanh và câm lặng

&

những lúc thế này

tốt nhất là đéo làm thơ nữa!

*
**

ta nhìn thấy gì nữa

giữa bóng tối

và

giữa mớ lộn xộn này

một cái nhìn tới vô tận

đến tận cùng

phi lí

Chân dung một nghệ sĩ trẻ

như là một kịch sĩ
dịu dàng đêm

Những ý rời cho một ngày đáng chán

Dưới tán cây ôliu râm mát được nhập khẩu từ Trung Quốc đại lục
Platon cùng những môn đệ yêu
mặt đỏ gay
như là hơi rượu say
tranh luận và đồng thuận
thế nào là Platonic Sex chân chính
một làn gió thoảng qua
chiếc lá bay lên

*
**

thành phố này
được tạo nên bởi những mẩu bánh vụn
và sau cơn thịnh nộ của em
chúng lộn xộn
và nguyên sơ
như đáng ra chúng phải thế
và tôi
qua cặp mắt mờ đục
thấy trong đống rác
hình ảnh của mình

*
**

bằng trực giác
tôi phát hiện thành phố này đang buồn
nó khóc và nhớ
và bằng trực giác
tôi phát hiện
thành phố này đang bập bềnh
trôi...
bèo bọt tháng ngày

*
**

Hà Nội - Đà Nẵng - Sài Gòn
Sài Gòn - Cần Thơ - Huế - Hà Nội
những nơi này không tồn tại
chỉ có bóng ma của nó
thức dậy hàng đêm
và làm tôi cồn cào nỗi nhớ

*
**

cuối tháng Tám
cơn giông đầu mùa thu
các hạt cơ bản
cuống cuồng va đập
theo một trật tự xác định hỗn loạn
và
phóng sinh
hạt mưa -
cùng ánh mắt em xen lẫn những tán lá

phiên bản

phiên bản buổi chiều - khi thứ màu xám tiến hoá thành những nhát dao băm vằm nham nhở một phiên bản cửa hiệu một phiên bản siêu thị một phiên bản cao ốc pha lê là lúc hắn đi về phía nàng
phiên bản kẻ mộng du ngày lang thang trên phiên bản đường phố - gã chợt quên rằng mình còn biết nhớ
những phiên bản mê lộ những phiên bản lặng im và những ẩn ức khác bị nhoè đi bởi phiên bản sự xung đột cuồng nộ giữa màu và xám và hắn đi về phía nàng - thứ phiên bản xám
những lưỡi dao xám tham lam muốn nuốt chửng cả một phiên bản thành phố trong im lặng trong hỗn độn - phải và hắn tiếp tục đi về phía đó trong khi những phiên bản hoàng hôn trở lại đầy lo lắng - những phiên bản náo loạn hình thức của ngày những phiên bản yên bình giả tạo của đêm và mọi vật chợt tan biến như ảo ảnh của phiên bản thời gian - thứ phiên bản bợt bạt đang giận dữ trong giấc ngủ của kẻ mộng du ngày và những đêm không ngủ và gào thét và bất lực
và phiên bản kẻ mộng du ngày và phiên bản cuộc hành trình bất tận về phía ấy - nơi mọi hình thức biểu hiện chỉ là phiên bản - của phiên bản nàng

Free Squares-Zhou Lunyou

Những góc vuông[1] tự do - Chu Luân Hựu
Tuyển chọn (15-22/12/1986)

Mi sử dụng cách nói hàm hồ
Mi gài bẫy chúng ta
Mi chính là kẻ đầu tiên rơi vào nó
- trích Nhật ký 1986

(Mi trầm tư trên bậc thang trong ba ngày. Dạo quanh lâu đài này một lần.
Mi không thể tìm thấy lối vào hay ra. Mi lại ngồi xuống)

Động cơ I Sơ đồ Tư thế

Tư thế này cần phải được tập trung để thực hiện. Như một cô gái truyền thống chăm chút dáng vẻ gương mặt mình. Ví dụ, khi cười cô ta không để hở răng. Ví dụ, cô ta chẳng để bị hạ gục bởi những cái liếc mắt. Pierre Cardin chọn mi làm người mẫu. Mi tự biến đổi mình theo những chuẩn mực hiện đại. Hãy ngồi xuống và chờ đợi một cách đều đặn. Đến thời khắc nửa đêm thì hãy trèo lên thuyền. Mi không ở trên con thuyền đó. Mà ở trong Bảo quang Thiền viện đếm đến vô tận các vị a la hán[2]. Hãy ngồi theo hướng Nam. Hãy diện bích. Đấy là cách ngồi của mọi bậc trí giả. Mi không phải nhà hiền triết. Mi không nghĩ là đấng tối cao sắp xuất hiện trong số chúng ta. Mi có thể ngồi thoải mái hơn. Hãy ngẫu hứng nhặt một gối cỏ. hoặc ngẫm ngợi về một ẩn sĩ xa xưa. hoặc bắt chước một con khỉ. Từ thời xa xưa, những bậc thánh nhân và đạo đức thường cô độc. Ngồi là cội rễ để nhận ra điều này. Nếu không thể ngồi, mi sẽ chẳng có kĩ năng hay tu tập. Khổng phu tử đã ngồi và có 3.000 môn đệ. Zenon ngồi và phát hiện rằng những mũi tên đang bay là không chuyển động. Achilles chẳng bao giờ có thể bắt được rùa. Và mi thấy Trang Tử[3] đã ngồi như đoá hoa. đu đưa dù chẳng có gió. Ông ấy quyến rũ được ba hay năm con bướm. Lũ đàn ông thích những cô nàng có bím tóc lúc lắc. Hãy ngủ như một cánh cung. Một đợt tuyết dày ứ thừa những mũi tên và dao. Chọn được một kiểu ngủ là tối cần thiết. Tốt nhất là đừng bỏ phí thời gian ban ngày. Ta nghe nói rằng đó là kiểu ngủ xấu xí và vô duyên của một nàng gái tơ cao quý từng khiến Sakyamuni phải chối bỏ thế giới này và trở thành hoà thượng. Từ lúc đó, ông ta đặc biệt quan tâm tới kỹ thuật ngủ. Mi thích nằm nghiêng hơn. Mi muốn thay đổi cách ngủ hiện tại. Mi cố gắng lật người. Và cảm giác nơi chân sau đó giống như nó vừa có vừa không ở đó. Một loại máy bay. Một máy bay phản lực. Chìm nghỉm theo cách lập-lờ-trong-nước. Một cú Thái Cực quyền định trước. Mi cảm thấy tư thế này rất chi duyên dáng. Cái chết là vấn đề của ngày mai. Hãy tiếp tục tìm hiểu nó. Nhưng hôm nay hãy kiên nhẫn với món uốn dẻo buổi sáng. Và quan tâm xem liệu có kiếp sau hay không. Từ Tôn Dật Tiên đến Jesus chẳng ông nào nói rõ về vấn đề này cả. Vả lại nghiên cứu của một nhà khoa học Thuỵ Sĩ cho thấy chúa trời là sinh thể ngoài trái đất. Mi thậm chí còn chẳng mấy hi vọng hướng đến những thiên đường ấy. Mi có thể chấp nhập lối biện hộ này. Chẳng có bím tóc nào có thể dựng đứng trong không khí. Nhưng lưng là phải thẳng. Đàn ông không dễ dàng nhỏ lệ. Giữ thăng bằng là tối quan trọng. Hãy đứng thẳng như cây thông. Dưới cây thông này hãy hỏi một thằng bé. Nó sẽ nói sư phụ đã đi hái thuốc. Đứa trẻ dưới cây thông đó trả lời thêm lần nữa. Tớ không rõ sư phụ đang ở dưới cây thông nào. điều quan trọng là hãy đứng một cách khiêm nhưòng và nhã nhặn. Tốt nhất là không nên mở lời. Hàn Dũ ngưỡng mộ tư thế gõ hay đẩy cửa của Giả Đảo[4]. Ông ấy đã thu nhận Hàn làm đệ tử. Mi biết ngoài ra còn nhiều tư thế khác.
--Tư thế của Đào Uyên Minh[5] khi phóng tầm mắt vô ưu tới dãy núi phương Nam
--Tư thế của Vương Duy[6], lỏng dần thắt lưng khi cơn gió lướt qua dãy thông này
--Tư thế của Tô Đông Pha[7] như trường giang đổ về Đông
--Tư thế của Lý Thanh Chiếu[8] dành cho những người mảnh khảnh như đoá huệ tây
Có rất nhiều tư thế khác ngoài của con người. Của
đám mây. Của mặt trăng. Của chim muông. Của cầu vồng.
Mi nhớ đến ngựa vằn và thiên nga. Hãy thêm mọi thứ vào các tư thế đó.
Hãy tạo ra phong cách mới. Nhiều người sẽ bắt chước mi.

(Mi trầm tư trên bậc thang này trong sáu ngày. Vòng quanh lâu đài hai lần.

Mi không thể tìm thấy lối vào hay ra. Mi lại ngồi xuống)

Động cơ II Tự Luyện Tập

……….

(Mi trầm tư trên bậc thang này trong chín ngày. Vòng quanh lâu đài ba lần.

Mi không thể tìm thấy lối vào hay ra. Mi ngồi xuống một lần nữa)

Động cơ III Hình Lập Phương Của Rubic

……….

(Mi trầm tư trên bậc thang này trong 12 ngày. Vòng quanh lâu đài bốn lần.

Mi không tìm thấy lối vào hay ra. Mi ngồi xuống một lần nữa)

Động cơ IV Một Gường Cho Hai Người

……….

(Mi trầm tư trên bậc thang trong 15 ngày. Vòng quanh lâu đài này năm lần.

Mi không thể tìm thấy một lối vào hay ra. Mi lại ngồi xuống)

Động cơ V Muối Của Cự tuyệt

Khi cần thiết hãy học cách gật đầu hay vẫy tay
Nếu như cả đầu và tay mi đều bị trói
Mi cần học cách im lặng

Với cách này mi học nhanh hơn

Chối từ nước vì mi sẽ chẳng bao giờ bơi nữa Chẳng bao giờ lại quăng lưới trên sông, hồ và biển
Chối từ lửa vì mi sẽ chẳng bao giờ luyện thạch nữa Chẳng bao giờ lại mô phỏng mọi dáng hình tinh tú
Chối từ mưa vì mi sẽ chẳng bao giờ thuyết giảng nữa Chẳng bao giờ lại vỗ những bình gốm vỡ
Chối từ gió vì mi sẽ chẳng bao giờ kéo cờ nữa Chẳng bao giờ lại chỉ huy những hạm đội trong những hải trình xa

Mi cự tuyệt một cuộc chơi
không có đối thủ
Những quân cờ của mi vẫn đang được đẽo gọt dù số lượng giảm sút
Muối của cự tuyệt là vô vị
Từ sự vô vị này mi học cách nấu ăn

Chối từ các nhà hiền triết và bậc đạo đức vì mi sẽ chẳng bao giờ lại học bước này hay bước kia bằng cách bước vội vã
Chối từ những chuẩn mực vì ngươi chẳng thể phân biệt tốt đẹp và xấu xa Hãy quên chiều cao và cân nặng của mi đi
Chối từ thân thích và những kẻ chẳng có quan hệ huyết thống với mi vì sự thô tục hay tinh tế của những gốc rễ vô danh
Chối từ căm hờn vì mi đang làm nhục cung tên Hãy treo một bộ da sư tử lộng lẫy ở trong phòng
Chối từ con đường này vì mi sẽ chẳng bao giờ thẳng tiến nữa Chẳng bao giờ lại thực hiện những hành trình vô ích
Chối từ lửa nóng vì mi sẽ chẳng bao giờ tắm nữa Chẳng bao giờ lại rung động rõ ràng trước cái đẹp và dục tính

Mi sử dụng sự cự tuyệt để tránh né sự vĩ đại và danh tiếng tấn công
Tư tưởng Mao Trạch Đông luôn thắng
Mi không thể kìm nén bản thân
Mi chỉ có thể cúi thấp đầu và nhận tội

Cự tuyệt mở miệng Để tránh lọt bẫy quan điểm Mi sẽ chẳng bao giờ lại tranh luận
Cự tuyệt ngôn ngữ vì mi đánh mất đi quan niệm rằng nó chỉ có thể là im lặng hay hú gào
Cự tuyệt ảo tưởng vì mi sẽ chẳng bao giờ hi vọng về trời cao hay đất thấp nữa
Cự tuyệt những câu hỏi về sinh kế vì ngươi chẳng học cách giữ thân thể khoẻ mạnh Chẳng bao giờ hái lá và luyện thuốc trưòng sinh nữa
Cự tuyệt thiền định đấu tranh liên miên Từ lúc khởi đầu đến khi kết thúc chẳng thể tìm ra con đường máu
Cự tuyệt trốn khỏi cái bẫy của chính mình vì mi xấu hổ khi đối mặt với người bên bờ đông[9] Không đủ sức để chuẩn bị cho lần tấn công tới và những bài ca phản kháng và cái chết

Cự tuyệt là một nghệ thuật. Đội quân tiên phong đang ở dưới chân thành
Mi vẫn đang say nồng giấc ngủ trưa
Lười biếng di chuyển những quân cờ
Ở Vô tận Nhàn Đình hãy lắng nghe nước chảy và cá lội

Cự tuyệt những hành trình dài
Mi sẽ chẳng bao giờ còn có thể khám phá những kỳ quan Hãy tham quan các thắng cảnh hoặc suy tưởng về cổ nhân hoặc thở dài hữu ý hơi thở dài hối tiếc tự nhiên
Cự tuyệt leo lên những đỉnh cao
Mi sẽ chẳng bao giờ trồng hoa nhài và phù du nữa Chẳng thể khóc với trời xanh cùng lúc trong chén của mi hay giật chéo áo Trần Tử Ngang[10]
chẳng rõ nên cười hay nên khóc
Cự tuyệt ẩn dật
Sáng sớm mi sẽ nhượng lại ánh chạng vạng của những đồi đá Chặt phá rặng cổ thụ
Chẳng để lại thứ gì cản tầm mắt Không một cây tre mọc
trong vòng 30 dặm
Cự tuyệt nhớ
Vì nhân cách của mi đang trộn lẫn với những mặt nạ mỏng mảnh của hình thức và ảo tưởng Những đường nét đó đang nhoà dần Mi không nhớ chi tiết
Mi nhớ những lời dạy của Chu Luân Hựu
Nhân dân có thể chống lại mi. Họ có thể thù ghét mi. Nhưng mi không thể bị khinh miệt.
Sự nhạo báng nhanh chóng trở nên vô ích.
Muối của cự tuyệt sẽ làm mi phờ phạc. Mi dần rơi vào trạng thái quên mọi nguyền rủa và ngợi ca
Theo cổ văn nếu mi bền chí điều này sẽ giúp mi vô sân và vô tham -- sau rốt đạt đến điểm vô sỉ. Rồi mi sẽ được cứu vớt.
Mi chấp thuận thử lại

(Ngươi trầm tư trên bậc thang này trong 18 ngày. Vòng quanh lâu đài 8 lần.
Mi không tìm thấy lối vào hay ra. Mi ngồi xuống thêm hai lần nữa)

Động cơ VI Phía Tây Tahiti

Khi nghĩ về hòn đảo đó mi không thể ngồi yên.
Những bộ ngực vĩ đại của lũ đàn bà mang theo các đĩa trái cây
chiếm ngự ngươi. Những sợ hãi nào đó cũng đang lôi kéo. Đó là bởi
ông đây từng vượt biển. Tây Tahiti. Làn da những phụ nữ
trần truồng kích thích mi đến mức không thể mở mắt. Những trái cây
tươi. Những quả lớn, béo ngậy và giòn. Ông có thể
ăn rất nhiều quả. Rồi từ đó chẳng còn nghĩ về quê hương. Từ đó
biển chẳng còn xanh như hiện tại. Trời rất cao. Một túm đất mỏng
phơi trên cửa sổ. Giống một mẩu thủy tinh trong suốt. Không đổi thay trong
nhiều thập kỷ.

Mi muốn vượt biển. Vì những quả nhiệt đới và trái cây đó.
Mi cũng là tên cuồng dâm nữa. Khi nhỏ mi thích đồ chơi màu sắc. Một khi lớn lên
mi sẽ thích đàn bà và sách. Giống ông. Ai đó đã vượt
trước mi. Hắn ta là một tên bất lương tự gọi mình là nghệ sĩ. Sau khi
xin ông một cân bánh mì. Họ thành bạn hữu. Hắn
vẽ lũ gái đảo. Cũng tán tỉnh lũ gái đảo nữa. Còn tiếp. Sau đó
sẽ có thằng được gọi là Picasso. Cái thằng trở nên nổi tiếng bởi vụ
cưỡng hiếp một cô nàng Avignon. Năm đó. Mọi giống cái trên đảo đều đã nhảy
xuống biển. Dưới ánh dương chói chang. Lũ đàn ông bắt đầu thủ
dâm. Lũ đàn ông bắt đầu làm tình đồng giới. Lũ đàn ông bắt đầu
yêu rùa biển. Lũ đàn ông bắt đầu yêu thực vật. Ở giữa
tình yêu chung đó, là danh dự và sự rẻ rúng. Hắn hoàn tất bức hoạ cuối cùng này. Thiêu trụi căn lều rơm của hắn trong lửa...

Vì nghệ sĩ tự huỷ bản thân đó. Mi muốn vượt biển.
……….

Vì tuyển sách của ông mi. Mi muốn vượt biển.

Về cái chết của ông. Đến hôm nay, vẫn còn nhiều ý kiến khác biệt. Có người nói ông chết bởi mũi tên tẩm độc của tình địch. Ai khác lại cho rằng ông chết bởi phong tình quá mức. Gì cũng được. Ông đã chết một cách ô danh nhất. Ta nhớ lời ông nói. Sau khi tay nghệ sĩ đó chết đi. Một bức vẽ vẫn nằm trên tường. Thậm chí những ngọn lửa không thể thiêu đốt nó. Mi phải đi. Bên những phế tích của ngón tay mi. Mi nghĩ về Paris. Nghĩ về những đường nét thời trang của các thiếu phụ Pháp. Một que diêm thiêu trụi khay vàng đựng trái cây và xoài. Chỉ có những quả đó là tồn tại. Mi gấp cuốn sách nghệ thuật này lại. Mi chẳng muốn đi đâu. Mi nói.
-- Mi chẳng đến từ đâu. (Chúng ta đến từ đâu?
-- Mi chẳng là gì. (Chúng ta là ai?
-- Chúng ta chẳng đi đâu. (Chúng ta đang đi đâu?
Ta ăn là ta tồn tại.
Và đó là mọi điều có thể.

(Mi trầm tư trên một bậc thềm này. Đi một vòng quanh lâu đài.
Không có lối vào hay ra. Mi ngồi xuống và chẳng còn muốn đứng dậy nữa)

[1] “Những góc vuông” ám chỉ khoảng trống mà một chữ Trung Quốc choán lên giấy khi viết
[2] một quả vị Phật giáo
[3] Trang Tử (400 trước CN), triết gia đã dạy rằng mọi cá nhân con người và sự vật là bất khả xâm phạm --- một triết thuyết bị các nhà Khỏng học tuyên bố là cực đoan và ảnh hưởng xấu tới xã hội.
[4] Các nhà thơ nổi tiếng thời Đường: Hàn Dũ (Han Yu 韩愈 768-824) và Giả Đảo (Jia Dao 贾岛 779-843)
[5] Đào Uyên Minh (Tao Yuanming 陶渊明 365-427) nhà thơ nổi tiếng
[6] Vương Duy (Wang Wei 王维 701-761), nhà thơ nổi tiếng đời Đường
[7] Tô Đông Pha (Su Dongpo 苏东坡 1037-1101) nhà thơ nổi tiếng đời Tống
[8] Lý Thanh Chiếu (Li Qingzhao 李清照 1084-1151) nhà thơ nữ nổi tiếng đời Tống
[9] Ám chỉ đến Hạng Vũ (Xiang Yu 项羽), tướng Sở đã tự sát khi bị quân của Lưu Bang (Liu Bang 刘邦) vây hãm. Lưu Bang sau đó đã sáng lập ra nhà Hán (206 trước CN. - 220)
[10] Trần Tử Ngang (Chen Zi’eng 陈子昂 661-702) nhà thơ nổi tiếng thời Đường



FREE SQUARES2 [自由方块] Selections (December 15-22, 1986)

You use a suspicious language.
You set a trap for us.
You yourself first fall into it.
- from 1986 Diary

(You meditate on the step of the stair for three days.
Circle the dome once. You can't find a door in or out. You sit down again.)

Motive I Position Plan [动机一 姿势计划]

The pose should be paid attention to. As a traditional beauty pays attention to the look of her
face. For example, don't bare her teeth when laughing. For instance, not being allowed to cast
sidelong glances. Pierre Cardin chooses you as a model. You redesign yourself according to
modern standards. Sit and wait like a clock. At the stroke of midnight go to the passenger boat.
You're not on the boat. In the Temple of Precious Light count the countless arhats.3 Sit on
the south side. Sit facing the wall. All these are ways in which the wise ones would sit. You're
not a sage. You don't think the supreme lord is about to come down among us. You can sit more
casually. Pick a rush hassock at random. or imagine an ancient hermit. or imitate a monkey.
Since ancient times the wise and virtuous have been so alone. Sitting is the root of realizing the
way. If you can't sit, you have neither skill nor learning. Confucius sat and had three thousand
disciples. Zenon sits and discovers that arrows in flight are motionless. Achilles is never able to
catch the tortoise. And you see Yang Zhu4 seated like a flower. swaying when there is no wind.
He attracts three or five butterflies. Men like girls whose tails wag. Sleep like a bow. A heavy
snow replete with bows and knives. Choosing a style for sleeping is extremely necessary. It's
best not to kill during the daytime. I've heard that it was the ugly and inappropriate sleeping form of a palace maiden which led Sakyamuni to spurn the world and become a monk. From that time on he was most particular about the technique of sleeping. You prefer to sleep on your side. You want to change the way you sleep. You try turning over. Then feeling in that foot like it's both there and not there. A kind of airplane. A jet. That dives in that gliding-on-water way. An offscreen Tai-Chi punch. You feel that kind of position is very elegant. Death is a matter for
tomorrow. Continue to study it. But today persevere in your morning calisthenics. With regard to whether there is a life after this one. From Sun Yatsen to Jesus no one has spoken clearly on the subject. Furthermore a Swiss scientist has research showing that god was an extraterrestrial. You have even less of a desire to head for those heavens. Submission you can accept. There's no tail to be stood up in the air. But the back must be straight. A man's tears aren't easily shed. Maintaining a balance is of extreme importance. Stand like a pine tree. Under the pine tree ask a child. He will say the master has gone to gather herbs. The child under the pine answers once more. I do not know which pine the master is under. what's important is to stand modestly and courteously. It's best not to speak. Han Yu admired the posture of Jia Dao5 as he stood to knock or push at a door. He took him in as a follower. You know there are more positions on the other side.
--The posture of Tao Yuanming's6 throughout his untroubled gazing at mountains in the south
--The posture of Wang Wei's,7 loosening his belt while the wind blew through the pines
--The posture of Su Dongpo's8 as the great river flowed east
--Li Qingzhao's9 posture for people slenderer than day-lilies
There are many other postures besides people's. The
cloud's. The moon's. Birds'. The rainbow's.
You call up the zebra and the swan. Add all that to them.
Design a new style. Many people will come to imitate you.

(You meditate on the stair-step for six days. Circle the dome twice.
You can't find a door in or out. You sit down again.)

Motive II Exercise In Person [动机二]

……….

(You meditate on the stair-step for nine days. Circle the dome three times.
You can't find a door in or out. You sit down all over again.)

Motive III Rubic’s Cube [动机三]

……….

(You meditate on the step of the stair for twelve days. Circle the dome four times.
You can't find a door in or out. You sit down once again.)

Motive IV A Bed For Two [动机四]

……….

(You meditate on the stair-step for fifteen days. Circle the dome five times.
You can't find a door in or out. You sit down again.)

Motive V The Salt Of Refusal [动机五 拒绝之盐]

When necessary learn how to shake your head or wave your hand
If both your head and your hand are not free
You must learn silence
For this you practice fasting

Reject water for you will never again swim Never again cast nets in rivers, lakes and seas
Reject fire for you will never again refine stones Never again copy all forms of lamps
Reject rain for you will never again preach Never again beat on broken clay jars
Reject wind for you will never again raise a flag Never again command fleets on distant voyages

You make refusing a game
without an opponent
Your chessmen are still being whittled down in number
The salt of refusal is tasteless
From tastelessness you approach the way to cook

Reject the sages and the virtuous for you will never again study this or that step by hurried step
Reject standards for you can't distinguish between good and evil Forget your height and weight
Reject relatives and those of no blood relation to you for the crudeness or fineness of unknown
roots
Reject hatred for you take down bow-and-arrow Hang a gorgeous lion skin in the room
Reject the path for you will never trek forth again Never again undertake useless quests
Reject ardor for you will never bathe again Never again be visibly moved by beauty and sex

You use refusal to ward off attacks by the great and the famous
Mao Zedong Thought is ever-victorious
You are unable to hold your own
You can only lower your head and admit your crimes

Refuse to open your mouth So as to avoid falling into the trap of attitude You will never debate
again
Refuse language for you have lost the conception of it can only be silent or howl
Refuse illusion for you will never again hope for such highs or lows
Reject questions about livelihood for you don't study ways to keep healthy Never again gather
herbs and make immortality pills
Refuse meditation continual struggle From beginning to end unable to hack out a bloodied path
Refuse to break out of your own entrapment for you're ashamed to face the people on the eastern bank10 Not as good as keeping the next assault in reserve and songs of defiance and death

Refusing is an art. The attacking army is at the walls
You're still enjoying your siesta
Shuffle the chessmen idly
At the Pavilion of Uninterrupted Leisure listen to the water and fish

Refuse long journeys
You will never again explore the wonders Visit sights or muse over antiquity or intentionally
sigh the regretful sigh of aimless drifting
Refuse to scale the heights
You will never again arrange jasmine and cornel Never again cry to the blue sky
while in your cups nor tug at Chen Zi’ang's11 jacket front
not knowing whether to laugh or cry
Refuse to go into seclusion
Early in the morning you will sell the dusk of rockery hills Remove the banzai plants
Leave nothing as far as the eye can see Nary a bamboo shoot
for thirty miles around
Refuse to remember
For your personality mixes with thick and thin masks of form and illusion The contours are
gradually lost You don't remember details
You remember the teachings of Zhou Lunyou.
People can be against you. You can be hated by them. But you must not be scorned.
You especially must not be mocked by people.
Mockery makes fasting futile.
The salt of refusal makes you look haggard. You gradually enter a state of forgetting all insults
and praise
According to ancient texts if you persevere it will make you ignorant and desireless -- finally
reaching the point of no shame. Then you will be saved.
You agree to try again.

(You meditate on the stair-step for eighteen days. Circle the dome eight times.
You can't find a door in or out. You sit down once more.)

Motive VI West Of Tahiti [动机六 塔希提以西]

When you think of that island you can not sit still.
The enormous breasts of the women carrying plates of fruit
overwhelm you. What frightens also entices. It was because of
this grandfather crossed the sea. West of Tahiti. Naked
women's skin stirs you so that you can not open your eyes. Fresh juicy
fruit. Large pits, rich and resilient. Grandfather must have
eaten many of these pits. And from then on thought no more of home. The
sea then was not as blue as it is now. The sky very high. A thin layer
annealed on the window. Like a piece of transparent glass. Unchanged for
decades.

You want to cross the sea. For the sake of tropical pits and the fruit.
You're a sex maniac too. When small you enjoyed colored toys. As a grown up
you like women and books. Following grandfather. Somebody already gone
ahead of you. He was a rascal who called himself an artist. After
begging a pound of bread from grandfather. They became friends. He
painted island girls. Also seduced island girls. There's more. Later
there will be one called Picasso. Who becomes famous because of the
rape of an Avignon girl. That year. All the females on the island jumped
into the sea. Beneath the fierce sunlight. The men started to love
themselves. The men began to make homosexual love. The men started to
love sea turtles The men started to love vegetables. In the midst of
general love, honor and contempt. He finished the last painting. Set
his own straw hut on fire.....

For the sake that self-immolated artist. You want to cross the sea.

……….

For your grandfather's collection of books. You want to cross the sea.

About his death. To this day, opinion is widely divided. Some say he died
from the poisoned arrow of a rival in love. Some say he died from
excessive dissipation. Anyway. He died most shamefully. I remember
grandfather saying. After that artist died. One painting stayed on
the wall. Even flames weren't able to make off with it. You must
go. Standing by the ruins of your fingers. You think of Paris. Think
of the fashionable lines of young French women. A match stick brings
down the golden plates of fruit and mangos. Only the pits are alive. You
close the art book. You want to go nowhere. You say.
-- You didn't come from anywhere. (Where did we come from?
-- You aren't anything. (Who are we?
-- You aren't going anywhere. (Where are we going?
I eat therefore I am.
And that's all there is to it.

(You meditate on a step of the stair. Make a circuit of the dome.
There's no door in or out. You sit down and don't ever want to get up again)


2 ‘Squares’ refers to the space which a Chinese character occupies.
3 A Buddhist monk who has severed all ties with the world.
4 (Circa 400 B.C.E.) Philosopher who taught that all individual persons and things are inviolable --- denounced as
extremist and harmful to society by Confucianists.
5 Famous Tang dynasty poets; Han Yu 韩愈 (768-824 C.E.); Jia Dao 贾岛 (779-843 C.E.).
6 陶渊明Famous poet, 365-427 C.E..
7 王维Famous Tang dynasty poet, 701-761 C.E.
8 苏东坡Famous Song dynasty poet, 1037-1101 C.E.
9 李清照Famous Song dynasty poetess, 1084-1151 C.E.
10 Reference to Xiang Yu 项羽, tragic general annihilated by Liu Bang 刘邦who later went on to found the Han
dynasty (206 B.C.E. - 220 C.E.).
11陈子昂Famous Tang dynasty poet, 661-702 C.E..

Spring Festival - Zhou Lunyou

Hội Xuân - Chu Luân Hựu

Tôi là chú ong mật
Bay ra từ một bức tranh phương Đông cổ truyền,
Trong từng ngày hội trên đường,
Từ lá ngải cứu và chi mây tôi hút mật/
trong mùi hương dịu đắng
Tôi ấp ủ chút tâm tình thi vị
Từ bánh trung thu tròn như mặt trăng
Và mặt trăng tròn như bánh
Tôi dồn nén một khát khao cần thực hiện
Từ bóng đổ hoa cúc lơ thơ
Và hoa phù du, tôi chất chứa một giai điệu nhớ nhà
Mang rất nhiều chuyện kể và huyền thoại
Tôi đậu xuống nhuỵ hoa
Và mang theo đôi chút phấn
Để làm nên một mùa xuân đa sắc
(1982)

Spring Festival [春节] 1982
I'm a honey bee
Flying out of a traditional oriental painting,
On each festival day along my way,
From mugwort leaf and calamus I gather honey
in bitter delicate fragrances
I collect a trace of poetic mood
From a moon cake as round as the moon
And a moon as round as a mooncake
I gather a fulfilling desire
From the scattered oblique shadows of chrysanthemums
And cornel, I harvest a homesick melody
Carrying so many stories and legends
I descend upon your pistil
And gather a little pollen
To make a spring of all colors

The Solitary Pine-Zhou Lunyou

Cây Thông cô độc - Chu Luân Hựu

Một sử gia
Tản bộ đơn độc trên vùng núi cao này
Thời gian đang đùa cợt
Ông lạc lối về nhà
Ông đứng trên một vách cao/
phóng tầm mắt xa xa
Những vì sao đón nhận cái nhìn nghiêm khắc
Mọi thứ còn lại là một cái đầu nguyên vẹn
Ông tiếp tục công việc
Viết đời mình thành những tập biên niên ký
Những vòng tròn này của bánh xe thời gian
Là một lịch sử không bao giờ suy tàn
(1981)

The Solitary Pine [孤松] 1981
A historian
Strolls alone on the high plateau
Time has played a joke on him
He has lost the way home
He stands on a precipice
staring off into the distance
The stars take the place of his stern gaze
All that remains is a clear head
He continues in his undertaking
Writing his life into chronicles
The rings of the wheel of time
Are a history that will never decay

Chairman Mao Says-Zhou Lunyou

Thơ Chu Luân Hựu (Zhou Lunyou 周伦佑)
Tuyển chọn thơ giai đoạn: 1981-1993
Chu Luân Hựu sinh năm 1952 tại Xichang, tỉnh Tứ Xuyên (Sichuan). Chu bắt đầu làm thơ từ đầu thập niên 1970, và có những bài thơ đầu tiên theo phong cách Mông lung (Mistry-style) được chính thức xuất bản vào năm 1981. Tuy nhiên, đến năm 1984, ông mất hứng thú với thi ca chính thống và bắt đầu tập trung vào việc hiện đại hoá thi pháp và kỹ thuật, dẫn đến việc ông tham gia giới thi ca phi chính thống ở Tứ Xuyên. Sau khi đảm nhiệm vai trò chủ bút cho tạp chí Liên đoàn các nhà hiện đại chủ nghĩa (Modernists Federation 现代诗内部交流资料) vào đầu năm 1985 và cộng tác với nhiều tạp chí khác cũng trong năm đó, Chu thực hiện ý tưởng xuất bản tạp chí thi ca riêng vào mùa xuân năm 1986: Not-Not 非非. Giai đoạn 1986-1989, ông phát hành 4 số của tạp chí này và 2 số Not-Not Critiques 非非评论. Tuy nhiên, tháng 8/1989, Chu bị bắt với tội danh “kích động phản cách mạng” và sau khi bị giam tù vài tháng ở Xichang, ông được chuyển tới một trại lao động ở vùng núi phía Tây Tứ Xuyên cho đến khi được trả tự do vào tháng 9/1991. Trong thời gian tù đầy, ông tiếp tục làm thơ và năm 1992 đã tái bản Not-Not. Mặc dù, một ấn bản kép thứ ha gồm 2i số 6 và 7 đã được ra mắt năm 1993, tuy nhiên mãi đến năm 2000 mới tiếp tục ra được tiếp, và hiện được phát hành tại Hongkong, trong khi đó Chu vẫn đi về giữa Xichang và Thành Đô (Chengdu). Năm 1994, một nhà xuất bản tại Dunhuang, tỉnh Cam Túc (Gansu), đã thuê Chu biên tập một loạt tác phẩm văn học hậu hiện đại, trong đó có một tuyển tập thi ca và lý luận theo kiểu Not-Not-ism. Năm 1999, một tập các bài viết lý luận của Chu đã được xuất bản chính thức và một tuyển thơ chọn được phát hành tại Đài Loan.

Mao Chủ tịch nói - Chu Luân Hựu
- được lấy mẫu từ “Thiên hạ hỗn loạn”, một trò chơi nói miệng khi uống rượu tại Trung Quốc
(20/9/1990; Trại giam Núi E)

Mao Chủ tịch nói rượu là một loại thuốc độc chữa bệnh
Bỏ nó và ta sẽ không nói bừa Mao Chủ tịch lại nói
Cách mạng là dựa trên sự tự ý thức cởi quần áo mày ra
Mao Chủ tịch cũng nói tự sửa mình bằng lao động giống như việc làm ban ngày
Bị giết giống như đi ngủ Mao Chủ tịch tiếp tục nói
Thủ dâm không ảnh hưởng đến xã hội
Là môn thể thao phổ biến ích lợi cho thể chất và tâm hồn
Phù hợp với mọi sự phát triển chung ...
Mao Chủ tịch vĩ đại già cả chán nói chuyện
Lời cuối cùng người nói: Toàn thể nhân dân cả nước --- Hãy câm miệng!

(trích từ 20 bài thơ trên lưỡi dao)

Chairman Mao Says [毛主席说]
--pattern ed after "The Country's in Chaos", a verbal drinking game popular in China
(September 20, 1990; Mount E Prison Camp)
Chairman Mao says alcohol's a medicinal potion
Down it and there'll be no loose talk Chairman Mao says again
Revolution is based on self-awareness strip off your own pants and clothes
Chairman Mao also says reform through labour is the same as a day's work
Being killed is the same as sleep Mao continues to say
Masturbation does no harm to society
Is a popular sport beneficial to the health of body and mind
Suited for all round development.....
Elderly honorable Chairman Mao is tired of speaking
He says finally: People of the entire nation --- Shut up!


(20 Poems On The Knife’s Edge)

About The Wild Goose Pagoda-Han Dong

Thơ Hàn Đông (韩东)
Tuyển chọn thơ giai đoạn: 1982-1995
Hàn Đông sinh năm 1961 tại Nam Kinh. Sau khi tốt nghiệp Đại học Sơn Đông (Shandong) năm 1982, ông bắt đầu làm việc tại Tây An (Xi’an), nơi ông làm chủ bút một tạp chí thơ nhỏ không chính thức (Nhà cũ - Old Home 老家) và cộng tác với tạp chí danh tiếng hơn khi đó là Đồng Thế hệ (Same Generation 同代) ở thủ phủ Lan Châu (Lanzhou) của tỉnh Cam Túc (Gansu). Trước khi trở về Nam Kinh năm 1984, Hàn đã liên hệ với các cộng tác viên cũ của Nhà cũ và các nhà thơ ông từng liên lạc qua thư khi còn làm việc với Đồng Thế hệ (như Vu Kiên và Wang Yin), và bắt đầu lmà chủ biên một tạp chí mới, Họ (Them 他们). Số đầu tiên xuất hiện đầu năm 1985 và ra được thêm 4 ấn bản nữa cho đến năm 1989. Trong bốn năm sau đó, Hàn gần như tập trung học cách viết tiểu thuyết (hai ví dụ trong số đó có thể tìm tại đây). Họ tái xuất hiện vào năm 1993, và ra được 4 ấn bản nữa cho đến năm 1995. Năm 1998, một hợp tuyển các bài thơ đăng tải trên Họ đã được xuất bản một cách chính thức. Hiện Hàn tiếp tục viết cả thơ và tiểu thuyết, đồng thời cộng tác cho website Họ tại http://www.tamen.net/, nơi những ấn bản mới của tạp chí điện tử Họ tiếp tục được đăng tải từ mùa hè năm 2002.

Về Đại Nhạn Tháp - Hàn Đông

Chúng ta cần phải biết gì nữa
về Đại Nhạn Tháp
Nhiều người hối hả từ phương xa
để trèo lên
để trở thành anh hùng một thoáng
Một vài người vẫn muốn làm điều đó hai
hoặc nhiều lần nữa
Không thoả mãn
mọi kẻ béo phị
đều trèo lên
để đóng vai anh hùng
rồi tụt xuống
và rảo bước dưới phố
rồi tan biến trong nháy mắt
Một số thực bạo gan nhảy xuống
trên thềm nở một đoá hoa đỏ
Ấy mới thật anh hùng
anh hùng thời nay
Chúng ta cần phải biết gì nữa
về Đại Nhạn Tháp
Chúng ta trèo lên
nhìn ngắm cảnh vật xung quanh
rồi lại trèo xuống
(1982)

About The Wild Goose Pagoda [有关大雁塔] (1982)

What more can we know
about the Wild Goose Pagoda
Many people hasten from afar
to climb it
to be a one-time hero
Some still come to do it two
or more times
The dissatisfied
the stout
all climb up
to play the hero
then come down
and walk into the street below
gone in a wink
Some with real guts jump down
leave a red bloom on the steps
That's really being the hero
a modern-day hero
What more can we learn
about the Wild Goose Pagoda
We climb up
look around at the scenery
then come down again

No.6 Shangyi Street-Yu Jian

Thơ Vu Kiên (Yu Jian 于坚)
Tuyển chọn thơ: 1983-1993
Vu Kiên sinh năm 1954 tại Ziyang, tỉnh Tứ Xuyên, song phần lớn thời gian sống tại Côn Minh (Kunming), tỉnh Vân Nam (Yunnan). Từ cuối thập kỷ 1970 đến đầu 1980, ông tham gia các hoạt động văn học phi chính thức tại Côn Minh, gửi thi ca đăng báo và tại các buổi đọc thơ. Năm 1983, nhờ gửi thơ đến tạp chí Đồng thế hệ (Same Generation 同代) ở Lan Châu (Lanzhou), mà ông quen biết với nhà thơ Nam Kinh (Nanjing), Hàn Đông (Han Dong), và năm 1985, Vu trở thành một trong những trụ cột của tạp chí thi ca do Hàn làm biên tập Họ (Them 他们) cho đến giữa thập niên 1990. Cũng trong thời gian này, nhiều bài thơ của Vu được công bố trên các tạp chí không chính thức ở Tứ Xuyên. Kể từ giữa thập niên 1990, Vu thường xuyên đến thăm thú châu Âu và Bắc Mỹ, và trong những năm gần đây, các tuyển tập thơ của ông lần lượt được xuất bản chính thức tại Trung Quốc.

Số 6 phố Thượng Nghĩa - Vu Kiên
(tạm dịch, còn sửa)

Số 6 phố Thượng Nghĩa
một ngôi nhà kiểu Pháp màu xanh
quần lão Ngô đang hong ở tầng hai
một tiếng hét một cái đầu đeo kính thò ra qua đũng
mỗi buổi sớm là một hàng dài dặc
đứng bên ngoài nhà xí công cộng lớn kế bên
chúng tớ thường xuất hiện ở đấy lúc nhá nhem
lũ lượt vào trong như cá hộp thối
khui mấy bao thuốc lá xả luôn những phiền muộn trong nhiều ngày
phơi bày nỗi cô đơn bám theo từ biển người đó
tranh Vu Kiên treo ở trên tường
nhiều người chê bai nó
họ chỉ biết có mỗi Van Gogh
áo lão Ka bị vò nhàu thành giẻ
để chúng tớ chùi nhựa trái cây dính tay
lão ta đang lướt qua một cuốn sách khiêu dâm
để sau đó có cuộc ái tình vụng trộm
họ thường đi như là một cặp
họ cãi nhau ở đây họ tán tỉnh nhau ở đây
rồi một ngày họ tuyên bố chia tay
một thời gian, bạn bè thư giãn rất chi là vui vẻ
nhưng hôm sau, lão lại gửi thiệp mời hỉ sự
ai nấy đều vận áo quần sạch sẽ và đến dự tiệc
bản thảo của Zhu Xiaoyang lúc nào cũng vương vãi khắp bàn
văn phong hắn cũ mèm từ những năm 60 70
thằng chết tiệt cứ chằm chằm dòm chúng tớ như là cớm
thấy khó chịu bởi cặp mắt đỏ ngầu của hắn
ngại rằng chúng sẽ ánh vẻ khinh miệt nếu chúng tớ khen hay
ngại rằng chúng sẽ bắn ra tia lửa nếu chúng tớ chê dở
nên chúng tớ chỉ nói mông lung
hệt như một bài thơ thời thượng
dép Li Bo đang đè lên giày da Fei Jia
hắn khoanh chân trên hòm gối của lão Ngô
hắn tự mình tạo danh tiếng hắn có thẻ hội viên xanh (hội nhà văn)
hắn thường nằm trên giường cao hơn chúng tớ
nói về cách chúng tớ nên đi giày
cách đi đái cách giặt quần xì
cách nấu ăn cách ngủ ngáy vân vân và cứ thế
Khi hắn trở về từ Bắc Kinh năm 1982
điệu bộ hắn còn sâu sắc hơn nữa
hắn toàn nói chuyện văn chương
với giọng điệu của tác gia nổi tiếng
trà này là của lão Ngô đồng hồ điện này là của lão Ngô
tầng nhà này là của lão Ngô hàng xóm này là của lão Ngô
đứa con dâu này là của lão Ngô thuốc dạ dày này là của lão Ngô
đờm dãi này đầu mẩu thuốc lá này không khí này bạn hữu này đều là của lão Ngô
trong một thành phố không gái điếm
lũ zai tân tự tin tán phét về phụ nữ
thi thoảng lắm lũ váy đến và đi
và ai nấy đều cài khuy
ở cái tuổi mà chúng tớ thằng nào cũng mơ chui dưới một cái váy
nhưng cũng chả thích uốn lưng
Vu Kiên hãy còn chưa nổi tiếng
và vẫn bị rầy la luôn luôn
hắn viết ra nhiều bút danh ý nghĩa sâu xa
lên một tờ báo cũ
có một thằng mà ai ai cũng sợ
hắn làm ở một cơ quan nào đó
“Hắn có ối lý do để tới đây,
song chúng tớ sẽ chẳng thốt một nhời!”
trong vài ngày thời tiết thì tồi tệ
còn chúng tớ thì luôn chẳng gặp may
nên quay ra dè bỉu mấy tác phẩm gần đây của Fei Jia
tán Zhu Xiaoyang là bậc thầy vĩ đại
làm con cừu này sau đó sẽ móc cạn ví
ấp úng biện minh cho hành động này và khiến
tám cái miệng cười toe sẽ lập tức ủng hộ
ấy là giai đoạn uyên thâm
nhiều đoạn đối đáp có thể in thành sách
nếu chúng được ghi chép lại
ấy là quãng thời gian thú vị
nhiều gương mặt đã xuất hiện ở đây
nếu bạn hỏi về họ ở thành phố này
bạn sẽ nhận ra giờ tất cả đều là danh gia nhớn
trời đổ mưa phùn ngoài kia
còn chúng tớ đang đi trên phố
căn nhà xí công cộng lớn im ắng
trong lần đầu tiên hắn độc quyền sử dụng
vài người đã dựng vợ gả chồng
vài người đã trở nên nổi tiếng
vài người đang chơi bời ở trời Tây
lão Ngô cũng muốn đi nữa
ai nấy đều nói lão chỉ vờ làm du côn tất cả đều lo lắng
Ngô Văn Quang à, lão đi rồi
thì tối nay tớ ăn trực ở đâu
những món nợ ân oán cũ huyên náo và bối rối
cuối cùng thì ai nấy đều bỏ đi
chỉ còn một tầng nhà trống trải
giống như cuộn băng cũ chẳng bao giờ bật lại
ở nơi khác
chúng tớ thường nhắc tới số 6 phố Thượng Nghĩa
nói vào một ngày nào đó nhiều năm sau
lũ trẻ con sẽ tới tham quan
khi Zhang Quigguo và những người khác nghe thấy điều này
họ cảm thấy ghen tỵ song ngoài mặt thản nhiên
thế nào mà chúng tớ sau này chả phải biết Ngô Văn Quang
ở trên giường họ nghĩ về đêm đó
(tháng 6/1984)

Number 6 Shangyi Street [尚义街六号] June 1984

Number 6 Shangyi Street
a green French-style house
Lao Wu's trousers are drying on the second floor
a shout a spectacled head is trust out through the crotch
early each morning there's a long line-up
at the big public toilet next door
we usually present ourselves there at dusk
flocking into it like stinking canned fish
opening packs of cigarettes breaking out the worries of many days
unfolding the loneliness brought away from the sea of men
Yu Jian's painting is tacked on the wall
many people take exception to it
they only know van Gogh
Lao Ka's shirt crumpled up into a rag
is used by us to wipe fruit juice off hands
he's leafing through a book of pornography
later he has a love affair
they often arrive as a pair
they argue here they flirt here
one day they announce their separation
for a time, friends relax are happy
but the next day he sends out wedding invitations
everyone dresses immaculately and goes to the banquet
Zhu Xiaoyang's manuscript is invariably spread out on the table
his words at sixes and sevens
the bastard fixes a gaze on us like a policeman's
confronted by that pair of bloodshot eyes
afraid they'll look down on us if we say it's good
afraid they'll shoot out sparks if we say it's bad
we can only speak obscurely
like a fashionable poem
Li Bo's slippers are pressed down on Fei Jia's leather shoes
his feet wrapped in Lao Wu's pillow case
he's already made a name for himself he has a blue (writers union) membership card
he often lies in the bunk above us
telling us how we should wear shoes
how to piss to wash underwear
how to cook to sleep etcetera and so on
When he returned from Beijing in 1982
his manner was more profound than before
he spoke of literary intrigues
in the tone of a famous author
the tea is Lao Wu's the electricity meter is Lao Wu's
the floor is Lao Wu's the neighbors are Lao Wu's
the daughter-in-law is Lao Wu's the stomach medicine is Lao Wu's
the phlegm the cigarette butts the air the friends are all Lao Wu's
in a city without prostitutes
male virgins speak confidently of women
occasionally skirts come and go
and everybody does up their buttons
at that age we all dreamed of getting under a skirt
but weren't willing to bend at the waist
Yu Jian wasn't famous yet
and was chided every time
he wrote down his many deeply meaningful pen names
on an old newspaper
there was one who everybody feared
he worked at a certain office
"He has motives for coming,
we won't say a thing!"
on some days the weather was bad
we were always out of luck in life
so we attacked Fei Jia's recent works
said Zhu Xiaoyang was a great master
afterwards this sheep would stroke his wallet
hum and haw hedge this way and that
eight laughing mouths would immediately stand up
that was an age of wisdom
so many conversations could have produced books
if they had been recorded
it was an exciting time
so many faces appeared here
if you ask about it in the city
you'll find that they're all big names now
it's drizzling outside
and we arrive on the street
the big public toilet is deserted
for the first time he uses it alone
some have married
some have become famous
some are going out west
Lao Wu wants to go too
everyone says he's just pretending to be a tough guy all are anxious
Wu Wenguang, you're going
where'll I bum a meal tonight
old debts of gratitude and resentment clamor and confusion
finally everyone has left
an empty floor is left behind
like an old record that'll never be played again
in other places
we often mention number 6 Shangyi Street
saying that on a day many years hence
children will come to look
when Zhang Qingguo and others hear this
they feel jealous but look natural
how is it that we didn't get to know Wu Wenguang then
they think that night in their beds

Heaven Watches On-Bai Hua

Thiên đường ngắm nhìn-Bách Hoa (?)
(tạm dịch nghĩa)

Hoàng hôn buông xuống
Đất đai ta khô cằn
Một hàng lính băng qua ngoài nhà
Năm cây liễu đứng trước cửa

Tôi ngồi buồn chán bên cửa sổ
Nhìn ngắm người đàn ông dưới phố đang nhá đậu
Ai đó bên kia đang nện đất
Ai đó đứng quanh chẳng có lý do
Nhìn chằm chằm phía bên kia đồi

Ngày đang dần hết
Lũ địa chủ sẽ sớm bị giết
Hãy để họ làm những gì họ thích
Đám Hồng vệ binh đang lên đường

Heaven Watches On-Bai Hua

Twilight falls
My homeland dries out
A line of soldiers pass outside my home
Five willow trees stand before the gate

I sit bored by a window
Watching a man in the street eat beans
Someone opposite is ramming the earth
Someone stands around for no reason
Gazing at the hills opposite

The day is about to go out
Landlords will soon be killed
Let them do as they please
The Reds are on their way

© 2008, Bai Hua
© Translation: 2008, Simon Patton

Scenario - Han Dong

Viễn cảnh - Hàn Đông
(tạm dịch nghĩa)

sau khi hút nốt điếu thuốc này, tôi sẽ đi dự tiệc
trên chiếc taxi băng qua thành phố trong buổi chiều
rồi tôi sẽ tới một dạ tiệc sáng choang
đám bạn hữu lần lượt tới, từng người cảm thấy đôi chút hưng phấn
những tia sáng rực rỡ chớp loè trên gương mặt họ
và phản chiếu trong bộ đồ ăn trắng tinh tươm, để sau đó
càng làm đậm vết bẩn khi hoàng hôn chìm dần trong những chén rượu hằn vết môi

viễn cảnh này là những gì tôi đọc được trong màn sương khói thuốc


Scenario - Han Dong

when I’ve finished this cigarette, I will make my way to the banquet
travelling across the city in a taxi late in the afternoon
then I’ll come to a brightly lit dining table
one by one good friends will arrive, each one of them feeling just a little keyed up
vivid lights will shine briefly in their faces
and reflect in the spotlessly white tableware, thereafter
increasingly dirtied as a day’s sunset sinks in lip-smeared wine glasses

this scenario is something I read in the smokey haze of a cigarette

© 2002, Han Dong
© Translation: 2006, Simo Patton

ngày 3/5, người ta phát hiện nguyên nhân một tai nạn máy bay là do trục trặc kỹ thuật, một cô gái bị cha đẻ cưỡng hiếp, còn ở đâu đó trong đêm...

Tôi gấp cuốn sách này lại
cố gắng không suy nghĩ gì cả
mặt trời vẫn mọc
tôi có thể nhận thấy điều đó qua ánh sáng phản chiếu từ bờ tường đối diện hắt vào cửa sổ phòng tôi
tên tôi là john
trong khi người khác gọi tôi là edward
điều đó có gì quan trọng? em nói
không, hẳn rồi, điều đó có gì quan trọng. tôi nói
điều kỳ lạ là mặt trời vẫn mọc
dù lần gần đây nhất tôi chứng kiến cảnh mặt trời mọc
là qua một bức tranh sơn dầu
nhiều khi tôi
không thể nhớ nổi
cuốn sách này của em
hay là của một ai đó
kệ đi
đằng nào chuyện đó cũng có gì quan trọng
tên tôi là k.
vậy thì hẳn tên em là t.
điều đó có gì quan trọng. nàng nói
ừ nhỉ, điều đó có gì quan trọng.
mỗi buổi tối
trước khi ngủ
tôi tắt đèn
và
cố không-suy-nghĩ-gì-cả

Bí ẩn về con chó lúc nửa đêm

Book: Bí ẩn về con chó lúc nửa đêm (The Curious Incident of the Dog in the Night-time), 269 trang
Author: Mark Haddon
Translator: Phạm Văn
Publisher: Nhã Nam - NXB Văn học 2007
Price: 38k VND
Note:
- đọc một mạch trong 3 giờ, dù khá bận nhưng vẫn đọc, có lẽ do hấp dẫn.
- mô tả tâm lý chi tiết, khoa học về một cậu bé mắc chứng tự kỷ ám thị (Asperger's Syndrome). Ít nói, lầm lì, nhút nhát, hành vi bạo lực bộc phát...
- có thể do mình ko mắc chứng này nên một số đoạn mô tả tâm lý nhân vật gây ức chế kinh khủng, hoặc gia đình mang một ý nghĩa cao cả với mình.
- kể chuyện đan xen nhiều sự kiện, thời gian trộn lẫn quá khứ hiện tại, đưa vào nhiều kiến thức khoa hoc, nhất là toán học. Phụ lục là nguyên lời giải một bài toán. Văn phong (bản dịch, chưa ngó bản gốc) khô khan, chính xác như một văn bản khoa học (biểu đat trạng thái tâm sinh lý bất thường của nhân vật) nhưng vẫn hấp dẫn với lớp vỏ trinh thám.
- Thú vị.

Cheung Gong 7 hou

Tittle: Cheung Gong 7 hou (International: CJ7)
Director: Stephen Chow
Running time: 86m
Country: HongKong
Release: 2008
Genre: Comedy/Drama/Sci-Fi
My comment (maybe contains spoilers):
Tôi có cảm giác bộ phim này, cùng với Kungfu Hustle, là hai giấc mơ dài của "ông già" Châu Tinh Trì, muốn quay trở về những mơ ước tuổi thơ của mình thì phải. Nếu như ở Kungfu Hustle là nhân vật siêu anh hùng, đại hiệp trượng nghĩa, võ thuật đầy mình, công phu cao ngất ngưởng [hồi nhỏ tôi cũng thường mơ mình là một nhân vật chính trong các tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung tiên sinh), thì ở CJ7 lại là nhân vật ngoài hành tinh (alien), liên quan đến khoa học, công nghệ, vũ trụ... (đề tài ưa thích của các bé trai). Dĩ nhiên đây là một bộ phim dành cho trẻ con, thế nên nó không chỉ mang tính comedy nhẹ nhàng, không quá thô kệch như thì quá khứ của Châu Tinh Trì, mà còn thể hiện tư tưởng nhân văn nữa. Một dạng Dreams come True. Một bộ phim khá của Châu trên cương vị đạo diễn.
My rate: 7.0/10

Akumu Tantei

Tittle: Akumu Tantei (International: Nightmare Detective)
Director: Shinya Tsukamoto
Running time: 106m
Country: Japan
Release: 2006
Genre: Horror/Thriller
My comment (maybe contains spoilers):
Bộ phim thứ ba tôi được xem của đạo diễn/diễn viên Tsukamoto sau Snake of June và Bullet Ballet. Và phong cách của Tsukamoto vẫn vậy, không đổi theo thời gian: điên khùng, bệnh hoạn. và siêu thực. Lối quay và dựng phim theo kiểu Shaky-cam (MTV), khung hình rung bần bật, luôn tạo cho tôi cảm giác thú vị. Tuy nhiên, điều tạo ấn tượng với tôi nhất trong bộ phim này (dù thành thật mà nói là nó sút kém đôi chút so với Snake of June và Bullet Ballet kể cả về độ điên) là ý tưởng trong sâu thẳm của cõi vô thức, con người luôn luôn mang một ẩn ức: tự tử, bất chấp họ có ý thức được nó hay không. Đôi lúc trong tôi cũng xuất hiện ham muốn này, nhưng rất may là tôi kiềm chế được bằng những suy nghĩ tích cực hơn, nó hoàn toàn khác trong phim khi nhân vật do Tsukamoto thủ vai hỗ trợ những người muốn tự sát bằng cách giết chết họ qua giấc mơ liên thông giữa hắn và nạn nhân để đạt khoái cảm . Trong giấc mơ, họ bị giết. Ở đời thực, họ tự đâm mình đến chết. Bất kể tầng lớp giai cấp, địa vị xã hội. Nói như vậy không có nghĩa là Tsukamoto cổ xuý cho việc tự giải thoát, mà ở đây, theo tôi, ông muốn chỉ cho chúng ta nhìn nhận được những điểm yếu nhất của con người mà bình thường nó ẩn nấp đâu đó trong suy nghĩ mà những lo toan cuộc sống lấp khuất. Và một chân lý luôn đúng: Người mạnh nhất là người chiến thắng.
Highly recommended!
[Shinya Tsukamoto binh thường trông rất... bình thường, thậm chí có thể nói là hơi bị... ngu ngơ, nhưng khi diễn, anh điên một cách rất... bất thường (đặc biệt là đôi mắt). Điều này hoàn toàn trái ngược với Takashi Miike (tôi còn nhớ rất rõ ấn tượng về Miike, trong special features của DVD Audition, phần interiview tại Rotterdam International Film Festival, Miike ngồi trong một căn phòng - có thể là phòng khách sạn, tối thui, ngoài ánh sáng hắt qua cửa sổ từ building đối diện, với cái đầu trọc, gương mặt xương xẩu, đeo kính đen, quần áo đen - đại khái man in black, với những làn khói thuốc xanh lét uốn éo bốc lên. So sick and impressive. Both of them are very very great actors/directors of Asian Extreme Cinema]
My rate: 7.5/10

Sum yuen

Tittle: Sum yuen (International: Forest of Death)
Director: Danny Pang
Running time: 98m
Country: Hongkong
Release: 2007
Genre: Horror
My comment (maybe contains spoilers):
Một bước thụt lùi rất lớn nếu so với Bangkok Dangerous. Dường như khi rời xa người anh em song sinh Oxide Pang, Danny Pang không thể hiện được gì nhiều. Một bộ phim kinh dị tầm thường, dù ý tưởng của bộ phim là khá hay và chủ đề tự tử là mối quan tâm ưa thích của tôi.
(Thư Kỳ trong phim trông xấu điên và già đau đớn, Trịnh Y Kiện vẫn vậy, không khá hơn là bao nhiêu, có vẻ vai diễn Trần Hào Nam trong Người trong giang hồ-Young and Dangerous là đỉnh cao nhất của anh rồi).
My rate: 3.5/10

Tiempo de Valientes

Tittle: Tiempo de Valientes (in English: In Probation)
Director: Damian Szifrón
Running time: 112m
Country: Argentina
Release: 2005
Genre: Comedy/Crime
My comment (maybe contains spoilers):
Một bộ phim hài hành động hấp dẫn của Argentina. Tôi không rõ lắm đây có phải là một sự phỏng nhại đối với bộ phim True Lies hay không, song trong đầu tôi luôn hiện lên hình ảnh của Arnold Schwarzenegger, dĩ nhiên dưới bộ dạng của một anh bác sỹ tâm lý. Những tình huống hài hước đầy bất ngờ. Dù cảm thấy In Probation nhang nhác như một sản phẩm của Hollywood (giả tạo, lên gân), song lại cho một cảm xúc rất thật, bởi nó đúng suy nghĩ của tôi [chủ quan] về tình hình chính trị-xã hội Mỹ Latin hiện tại: chính quyền tham nhũng, cảnh sát biến chất,v.v... Một bộ phim đáng xem, dù không thuộc loại must-see, nhất là khi bạn cần relax đôi chút, và để cười.
My rate: 6.5/10

Wild Zero

Tittle: Wild Zero
Director: Tetsuro Takeuchi
Running time: 98m
Country: Japan
Release: 2000
Genre: Action/Horror/Sci-Fi/Romance
My comment (maybe contains spoilers):
Wild Zero thuộc Asian cult cinema collection, đo MTV làm sản xuất, được quảng cáo là sự kết hợp tuyệt vời giữa zombie và rock'n'roll. Lẽ dĩ nhiên, đây là 2 ý tưởng hấp dẫn, song những gì thể hiện trong phim cũng giống như việc giao phối giữa lừa và ngựa để ra con la, nhưng quái thai, vậy. Bộ phim này, theo tôi, là overated. Quá tệ hại. Phí thời gian, nhí nhố vớ vẩn không thể chịu nổi.
My rate: 3.0/10 [1.0(âm nhạc: nghe được)+1.0(hình ảnh: phong cách MTV)+1.0(kỹ xảo: đoạn UFO xấu điên, zombie thì hoá trang rất tệ, lộ quá, nhưng mấy đoạn bắn nát đầu thì ok)=3.0]

Y tu mamá también

Tittle: Y tu mamá también (International: And your mother too)
Director: Alfonso Cuarón
Running time: 105m
Country: Mexico
Release: 2001
Genre: Drama
My comment (maybe contains spoilers):
masterpiece của Alfonso Cuarón, landmark/blockbuster của Mexican Cinema. theo tôi, bộ phim không nói về sex, không nói về coming-of-age (kiểu American Pie), dù các nhân vật chính quẩn quanh chỉ có nói về việc làm tình thế nào, những hình ảnh khoả thân 100% nam lẫn nữ, làm tình, thủ dâm, threesome, bisexual... dường như bộ phim muốn nhấn tới một thông điệp khác, đó có thể là môi trường chính trị, kinh tế đã tác động thế nào tới con người như thế nào và [có thể cả] ngược lại.
phim quay đẹp, diễn xuất tốt, sử dụng nhiều long take [tôi thích kĩ thuật này, bởi, theo tôi, nó thể hiện khả năng sáng tạo, tính sắp xếp tổ chức, chỉ đạo diễn xuất và khả năng diễn xuất của đạo diễn và diễn viên]. một điều nữa về soundtrack [thể hiện rất rõ quan điểm thẩm mĩ và khả năng cảm thụ của đạo diễn] của Y tu mamá también rất hay, đặc biệt là, trong phim, đa số xuất phát từ các thiết bị nghe nhạc chứ không phải nhạc nền.
Highly recommended!
My rate: 8.5/10

Into the wild

Title: Into the wild

Director: Sean Penn
Running time: 148min

Country: US

Release: 2007

Genre: Adventure/Biography

Review of Roger Ebert (spoilers):
(28/9/2007)

Với những ai đã đọc tiểu thuyết Walden của nhà văn Thoreau, có thời điểm, nhiều khi chỉ kéo dài trong vài giờ hay một ngày, ý tưởng sống cô độc trong một cabin nhỏ bên cạnh ao nước và trồng vài loại đậu nào đó dường như có sức hấp dẫn kỳ lạ. Một số thanh niên, trong đó có tôi, thường kiên nhẫn giải thích cho bạn gái về một cuộc sống thuần khiết và chối bỏ như vậy mới có ý nghĩa hoàn hảo làm sao. Và Christopher McCandless cũng không ở ngoài phương diện đó.
Tác phẩm Into the Wild của John Krakauer, mà tôi đọc với niềm thích thú, kể câu chuyện về một chàng trai 20 tuổi đã tốt nghiệp đại học dự bị và kiếm đủ tiền để học trường luật và, nói theo cách của Mark Twain, đột nhiên rời bỏ tất cả. Anh đi về phía Tây cho đến khi không thể tiến xa hơn được nữa, rồi ngược lên phía Bắc tới mảnh đất hoang vu Alaska. Anh mang theo một số cuốn sách cần thiết để sống sót và về những loài cây dại có thể ăn được, và anh dường như muốn trở thành một hình mẫu kiểu Jack London, mặc dù chẳng mấy quan tâm tới tác giả “To build a fire” (tạm dịch Để gây dựng một ngọn lửa).
Bộ phim chuyển thể xuất thần từ tác phẩm này của đạo diễn Sean Penn rất trung thành với nguyên bản. Chúng ta sẽ gặp Christopher (Emile Hirsch), một người mơ mộng duy tâm, chống đối lại bố mẹ đầy kiêu hãnh của anh (William Hurt và Marcia Gay Harden) và người em gái hay bối rối (Jena Malone).
Anh có điểm số cao ở trường Emory, tương lai trường luật của anh trong tầm tay. Tại sao anh lại biến mất khỏi cuộc sống của họ, tại sao xe ô tô bị bỏ lại của anh được tìm thấy, anh đã ở đâu, và tại sao, tại sao, tại sao?
Anh liên tục ghi chép những điều mà anh tự coi mình trong ngôi thứ ba như là một người cô độc anh hùng, chối bỏ nền văn minh, trở lại với sự bao bọc của tự nhiên. Cách đây nhiều thế kỷ, những người đàn ông như vậy có thể được nhìn nhận như là các vị thánh, ẩn cư nơi hang động hay thiền viện kín đáo, khắc kỷ bản thân đối với mọi khoái lạc ngoại trừ kế sinh nhai. Anh không tự coi mình là vô gia cư mà là người tự do thoát khỏi gia đình.
Trong cuốn sách, Krakauer lần theo dấu vết của anh thông qua trí nhớ của những người anh đã gặp trong chuyến đi. Đó là cả một thành tích đầy ấn tượng để tiếp cận, và phim của Penn khắc hoạ chúng một cách trìu mến với diễn xuất mạnh mẽ. Đó là những người có tuổi trẻ kỳ lạ, đã lo nơi ăn chốn ở, chia sẻ cuộc sống, chỉ bảo và lo lắng khi anh rời bỏ họ để tiếp tục hành trình, mà dường như theo họ, nói một cách chính xác, là bi thảm.
Giờ đây McCandless đổi tên mình thành Alexander Supertramp. Chính sự lựa chọn lối sống đã quyết định cuộc đời anh. Anh đã gặp những con người tương tự như Rainey và Jan (Brian Dieker và Catherine Keener), những hippi còn sót lại vẫn hạnh phúc chối bỏ xã hội, như Wayne (Vince Vaughn), một nông dân nghiện rượu nặng nhưng tốt bụng. Tuy nhiên, mối quan hệ cảm động nhất mà McCandless có là với Ron (Hal Holbrook), một ông già nhìn nhận anh một cách rõ ràng và thấu hiểu, và bắt đầu nghĩ anh như một đứa cháu bướng bỉnh. Christopher trình bày với ông già, người đã chứng kiến tất cả, về những thứ anh nhung nhớ và yêu cầu ông theo anh lên một sườn đồi dốc đứng để ngắm nhìn chân trời mới. Ron đã thực hiện, dù trước đó ông thừa nhận rằng không còn đủ sức khoẻ.
Và rồi McCandless tan biến khỏi bản đồ trí nhớ, tại Alaska khắc nghiêệ. Vâng, cảnh đó thật đẹp. Đấy là tất cả những gì anh hằng mơ tưởng. Anh tìm thấy một chiếc xe bus bỏ hoang ở nơi không thể có và coi đấy như nhà mình. Anh đi săn, không thành công lắm. Anh sống với mảnh đất đó, song đây là một cơ chế hoạt động không nhân nhượng. Từ ghi chép và những thứ khác của McCandless, Penn đã tái dựng chúng trong phim ở những tuần cuối. Emile Hirsch thể hiện hình ảnh Candless một cách mê hoặc, đột ngột trở nên gày guộc, mắt anh dù chìm trong hộp sọ song vẫn bừng cháy nhiệt thành. Đó là một diễn xuất tuyệt vời, thậm chí còn hơn cả diễn xuất.
Đây là một bộ phim nghiêm túc, đầy hồi tiếc và phóng chiếu về một chàng trai trẻ bị cuốn đi bởi những lựa chọn không khoan nhượng. Hai trong số những tuyên bố chân thực hơn của nền văn hoá hiện nay là chúng ta cần đến sự giúp đỡ của bạn bè, và đôi khi chúng ta phải phụ thuộc vào lòng tốt của những người xa lạ. Nếu bạn không biết và chấp nhận hai điều này, rốt cuộc bạn sẽ kết thúc cuộc đời mình trong một chiếc xe bus hoặc những thứ tương tự. Bản thân Sean Penn giờ đây là người duy tâm mãnh liệt, không khoan nhượng, đôi chút giận dữ, cần phải đọc cuốn sách đó và phóng chiếu nó, và nhờ ơn Chúa, ông đã làm được. Tôi cho rằng bộ phim này rất hữu ích phần nào bởi nó có nhiều ý nghĩa đối với Penn, đạo diễn kiêm biên kịch của bộ phim. Đó là một bản chúc thư giống như những lời Christopher khắc trên những tấm ván nơi hoang dã.
Tôi lớn lên tại Urbana, chỉ cách gia đình Sanderson, Milton và Virginia cùng hai con trai Steve và Joe, ba ngôi nhà. Joe là bạn thân của tôi. Phòng ngủ của anh ấy tràn ngập bể cá, vườn ươm, rắn, chuột đồng, nhện, bướm và những sưu tập bọ cánh cứng. Tôi ghen tị phát điên với cậu ấy. Sau khi tốt nghiệp, anh lên đường. Anh chưa bao giờ cắt đứt quan hệ với bố mẹ, dù họ hầu như không biết nơi anh ở. Đôi khi anh về nhà và mẹ lại dính những tờ 100 USD vào mép khâu quần jean xanh của anh. Anh mất tích ở Nicaragua. Và rồi thi thể của anh được nhận dạng như là một chiến binh đã tử trận của phong trào Sandino. Từ ngôi nhà nhỏ chìm lẫn trong cây thường xanh cuối phố Washington Street, anh đã ra đi để kiếm tìm thứ mà anh cần tìm. Tôi tin vào nhân vật Christopher McCandless của Sean Penn. Tôi đã lớn lên với anh ấy.

(Roger Ebert, nhà báo, nhà phê bình điện ảnh uy tín, giữ mục bình phim trên báo Chicago Sun Times, đã nhận giải thưởng Pulizer)

link gốc:

http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/20070927/REVIEWS/709270305/1023

My comment (maybe contains spoilers):

Tôi khẳng định tôi không thích bộ phim này vì những lý do sau:

- không thể hiểu nổi lí do Sean Pean cắt nát bộ phim này, vốn có thời lượng rất dài (hơn 2 tiếng) bằng những hình ảnh vụn vặt (một số đoạn hình chỉ kéo dài 1 hoặc 2 giây). tôi cố lí giải điều này bằng cách cho rằng, với Sean Penn, tất cả chúng ta, muông thú, cây cỏ, thậm chí cả điện ảnh (?), đều chỉ 1 trong số những thành tố của tự nhiên. tuy nhiên, điều này thật khiên cưỡng.

- khi xem được 1 nửa, tôi đã nghi ngờ đây là một bộ phim tụng ca chủ nghĩa hư vô, vô chính phủ, phản kháng, chống lại loài người (ngay đầu phim, người xem sẽ thấy 1 khổ thơ của Lord Byron, trong đó có câu: I love Human less but Nature more). tôi hi vọng bộ phim không kết thúc như vậy, song, đáng tiếc, nó kết thúc đúng như vậy. nhân vật Alex Supertramp muốn có hành trình tìm tự do tuyệt đối trong tự nhiên. và dĩ nhiên, anh ta phải trả giá cho điều đó, vốn dĩ không thể thực hiện được một cách đơn độc. thế nhưng cái cách Sean Penn khắc hoạ hình ảnh McCandless như là một người hùng (hero) làm tôi nghi ngờ về ẩn ý Giấc mơ Mỹ. xoay qua một giả định khác, phải chăng Sean Penn muốn nói về sức chịu đựng của con người trước thiên nhiên khắc nghiệt thông qua trải nghiệm thất bại của Alex (?) hoặc giả hành trình đi tìm bản ngã của con người. Song tất cả điều này, dường như, không thuyết phục, với tôi. Mother Nature, rõ ràng, quá khắc nghiệt, giống như một cối xoay gió mà Candless/Don Quijote không ngừng lao vào.

- và vô số disappointments khác nữa, trong quan niệm ích kỷ và bệnh hoạn về gia đình của nhân vật Alex. tôi cảm phục sự dũng cảm của gia đình Candless khi để Sean Penn đưa những chi tiết như vậy, về họ, vào trong phim.

- một bộ phim overrated, và có lẽ chỉ dành cho người Mỹ.

Tuy nhiên, dù sao Into the wild cũng có nhiều điểm tốt, như:

- Emile Hirsch diễn xuất tuyệt vời.

- một số cảnh quay, dù hơi vụn, song vẫn rất đẹp. đó, dường như, đúng những gì tôi tưởng tượng về Alaska.

- soundtrack rất hay.

Một băn khoăn nhỏ:

- nhân vật Alex sống trong cabin bên sông với 1 khẩu súng trong 8 hoặc 9 tuần. tôi tự hỏi, anh ta, lấy đâu ra từng đấy đạn để săn thú?

My rate: 5/10

Ngoại vi

trong bóng tối
chìm ngập giữa những phương trình toán học huyền ảo
hắn lẳng lặng phác một đồ thị hình tim
với điểm khởi phát là ngoại vi thành phố
hắn bắt đầu tăng tốc
những bảng hiệu quảng cáo vùn vụt ngựoc chiều
tia sáng đèn cao áp trôi lơ lửng
dường như
gió đang hú
đính chặt chiếc lông gà lên hạt mưa
theo một tần số âm thanh ước định
bỗng nhiên
hắn tự cảm thấy thanh thản
ngay khi bóng tối giãy giụa
cố gắng tìm cách thoát ly vòng cương toả
của ánh sáng giả tạo vàng vọt
nhấp nháy
lấp liếm những vệt sáng khêu gợi và ẩm ướt
hắn nhận biết
mình vừa áp dụng sai công thức
trên xa lộ
một tấm biển nữa vụt qua
và nước theo những rãnh hằn vết trên khuôn mặt
chầm chầm xuống cổ
và ướt một khoảnh ngực
trôi tuột một suy tư
vừa mới manh nha

I don't want to sleep alone

Title: Hei yan quan (International: I don't want to sleep alone)
Director: Tsai Ming-liang
Running time: 115min
Country: Malaysia/Taiwan
Release: 2006
Genre: Drama
My comment (maybe contains spoilers):
Rõ ràng đây lại là một masterpiece nữa của đạo diễn Thái Minh Lượng, tín đồ minimalism, sau Vive L'amour và The wayward cloud. Những experimental của ông trong kỹ thuật quay và dựng phim (góc máy cố định, long take, thoại tối thiểu) luôn tạo ra nhiều thích thú, thậm chí đến mức khó chịu cho audiences. Có thể nói một cách giản đơn như sau: ông chọn bối cảnh phù hợp với kịch bản, ngắm vị trí đặt máy đẹp nhất, bật máy rồi vứt đó, ra ngoài hút thuốc, mặc các diễn viên muốn làm j thì làm, sau đó, cắt và chuyển sang cảnh khác. Anyways, just kiddin'. Tuy nhiên, kiểu quay và dựng rất pure như vậy (lẫn nhiều tạp âm và hầu như không có music, trừ đoạn kết với 1 bài hát duy nhất, theo tôi là 1 trường đoạn rất đẹp, và 1 cảnh khác) rất khó để đa số người xem thông thường tiếp cận.
I don't want to sleep alone tiếp tục là một câu chuyện khác về 2 nhân vật Hsiao Kang và Chyi (do 2 diễn viên quen thuộc, Lee Kang-seng và Chen Shiang-chyi, đặc biệt là Lee, anh chưa từng vắng mặt trong bất cứ bộ phim nào của Thái Minh Lượng), tuy nhiên lần này không phải ở Đài Loan mà có bối cảnh tại Malaysia. Dường như, chủ đề của đạo diễn gốc Hoa này luôn theo đuổi (thông qua 3 bộ phim mà tôi từng xem) luôn là về nỗi cô độc của con người trong môi trường thành thị, trong hành trình tìm kiếm tình yêu và mục đích tồn tại của mình. Tuy nhiên, trong khi rất nhiều đạo diễn đi theo lối mòn thể hiện ý tưởng đậm chất nhân văn này một cách cũ kĩ, sến, mua nước mắt, hay thị dâm, thì cách kể chuyện mới mẻ, đầy thể nghiệm của Thái Minh Lượng chắc chắn tạo ra một lối tư duy mới, một cảm xúc mới cho khán giả, những người dường như ngày càng chai lì cảm xúc trong môi trưòng xã hội công nghiệp, hậu công nghiệp ngày nay.
My Rate: 10/10

Living hell

Title: Iki-jigoku (International: Living hell)
Director: Shugo Fujii
Running time: 104 min
Country: Japan
Release: 2000
Genre: Horror/Thriller/Crime
My comment (may contains spoilers):
Bộ phim thuộc thể loại cult movie, và nhất là có xuất xứ từ Nhật Bản, do vậy không có gì ngạc nhiên nếu nó nằm trong favourite list của các horror fan. Tuy nhiên, tôi không phải là big fan của thể loại này. Với tôi, bộ phim là cả một mớ kết cấu lộn xộn (messy), bầy nhầy, bẩn thỉu, cốt làm sao gây ấn tượng thị giác ghê tởm, rùng rợn cho người xem càng nhiều càng tốt. Ngay cả đoạn kết phim, cố gắng lý giải nguyên nhân bệnh lý từ Siamese twins đến Multipersonality disorder đều khó có sức thuyết phục. Ngoài ra, lối quay và dựng phim cẩu thả, nghèo nàn ý tưởng (chả trách đoàn làm phim chỉ thực hiện trong 9 ngày), diễn xuất tầm tầm (có thể xuất phát từ nguyên nhân kinh phí) là các disappointments của bộ phim. Những tác phẩm khác cùng khai thác chủ để bệnh lí nhưng làm kĩ hơn có thể kể tới Identity (thuần tuý Hollywood) hay đặc biệt là Tales of two sisters (Korean classic). Nhưng, dĩ nhiên, điểm mạnh của Living hell đâu phải ở cốt chuyện.
Rate: 4/10

Bàn phím và cây búa

Author: Nguyễn Hoà
Book: Bàn phím và "Cây búa", 268 trang
Publisher: NXB Văn học 2008
Price: 35k VND
Brief:
- Văn phong sắc sảo, chua ngoa, gợi nhớ đến giọng lưỡi Trần Mạnh Hảo, nhưng mang tính học thuật cũng như sắp xếp và trình bày khoa học.
- nội dung phê bình rộng, từ triết học, mĩ học tới văn học và văn hoá.
- vấn đề muôn thủa: "trình độ thực sự và thái độ khoa học nghiêm túc của các trí thức được công nhận qua bằng cấp hoặc tự xưng".
Trivia:
- từng đọc một bài phê bình của tác giả về thơ trên Nhân dân cuối tuần, rõ ràng ông N.H ác cảm với thơ "mới" (tôi ko biết nó có được gọi là hiện đại hay không), cay nghiệt với Ngựa trời (một cuộc chơi đã tàn nhưng dư âm của nó thì vẫn bình boong). Điều này khác với lời khẳng định của tác giả trong sách, chỉ nói những thứ mình hiểu (cũng có thể tác giả cho là mình đã hiểu hoặc viết theo chỉ định).
- lâu ko đi mua sách, ko biết tình hình có khác biệt ko, thời điểm mình mua thì chủ hàng sách có cho biết cuốn mình có là chuyển từ TP HCM ra, HN ko có, hôm nào lên thăm cô Lan trên nhà VH hỏi han tình hình xem sao.

News 31/3

Jules Dassin: Con người phi thường của điện ảnh Mỹ

Athens, 31/3/2008 (AFP)

Đạo diễn kỳ cựu người Mỹ Jules Dassin đã qua đời hôm 31/3 tại Athens ở tuổi 96। Ông, một bậc thầy thể loại phim noir, người đã buộc phải sống lưu vong ở châu Âu kể từ khi bị chỉ điểm trong thời kỳ chống cộng giữa thập niên 1950 tại quê nhà।

Sinh ra tại Middletown, Connecticut năm 1911, Dassin nổi danh là một nhà làm phim cách tân (innovative) và là một trong những đạo diễn trẻ nổi bật nhất của thập niên 1940 với các bộ phim như “Brute Force” (1947) và “Naked City” (1948)।

Tuy nhiên, với tư cách là một người cộng sản hoạt động tích cực và chưa từng phản bội đức tin của mình, ông bị đưa vào danh sách đen trong giai đoạn đỉnh cao chiến dịch truy lùng vàkhủng bố những người cánh tả của Thượng nghị sĩ Joseph McCarthy

Năm 1949, Dassin rời Mỹ tới châu Âu, ban đầu là London, nơi ông làm bộ phim “Night in the City” (1959) với sự tham gia nam diễn viên Mỹ Richard Widmark và giờ đây được coi là một bước ngoặt của thể loại phim noir.
Đến Pháp, ông sản xuất bộ phim “Rififi” (Du rififi chez les hommes, 1955), dựa trên tiểu thuyết của Auguste le Breton, và ghi dấu ấn với một trường đoạn nay đã thành huyền thoại.

Trường đoạn dài 32 phút này không hề có lời thoại hay âm nhạc, và cảnh phá két chi tiết đến mức có tin đồn rằng cảnh sát Paris đã cấm trình chiếu bộ phim trong một thời gian ngắn do e ngại nó sẽ “vẽ đường chỉ lối” cho bọn tội phạm.

Bộ phim đầu tiên của Dassin ở Hi Lạp là “He who must die” (Celui qui doit mourir, 1957), chuyển thể từ tác phẩm “Christ recruicified” của tiểu thuyết gia nổi tiếng Hi Lạp Nikos Kazantzakis.
Tuy nhiên ông sẽ sớm có lý do rằng việc trở về quê hương là điều tốt lành.
Năm 1960, Dassin làm bộ phim “Never on Sunday”, một câu chuyện về một người Mỹ sống ở Hi Lạp cố gắng giải thoát cho một cô gái điếm có trái tim nhân hậu.
Bộ phim đã giành giải Oscar Bài hát hay nhất cho nhà soạn nhạc Manos Hadjidakis, và được coi là một trong những bộ phim hay nhất từng được sản xuất ở Hi Lạp.
Bản thân Dassin được đề của giải Đạo diễn xuất sắc nhất và Kịch bản hay nhất mặc dù cho đến cuối đời ông chưa từng nhận được một Oscar nào.
Tuy nhiên, điều quan trọng hơn với Dassin là tham gia bộ phim này có Melina Mercouri, một trong những nữ diễn viên được yêu thích nhất Hi Lạp.
Hai năm sau khi bộ phim hình sự bước ngoặt khác “Topkapi” (1964), giúp Peter Ustinov nhận được Oscar dành cho Nam diễn viên phụ, Dassin kết hôn với Mercouri, người cũng tham gia diễn xuất bộ phim trên.
Mercouri và Dassin chưa từng giấu giếm quan điểm chính trị cấp tiến của mình.
Cả hai đều tích cực giúp tổ chức phong trào phản kháng của Hi Lạp cùng với các chính trị gia lưu vong và giới nghệ sĩ ở Paris chống lại chế độ độc tài quân sự cánh hữu tại Hi Lạp giai đoạn 1967-1974.
Sau khi Mercouri giải nghệ, Mercouri gia nhập chính trường và trở thành Bộ trưởng Văn hoá Hi Lạp trong thập kỷ 1980.
Bà đã gây dựng và cống hiến cả đời cho chiến dịch yêu cầu trả lại những viên đá cẩm thạch Parthenon, bị đưa ra khỏi Hi Lạp từ thế kỷ 19 và nay trưng bày tại Bảo tàng Anh quốc.
Dassin tham gia chiến dịch trên rồi trở thành người đứng đầu một quỹ mang tên vợ được thành lập với mục đích bảo đảm việc quy hồi những viên đá trên cho Hi Lạp.
Mercouri mất năm 1994. Ba năm sau, Nhà nước Hi Lạp đã trao tặng danh hiệu công dân danh dự cho Dassin nhằm ghi nhận những cống hiến của ông trong chiến dịch chung của hai người.
Năm 1978, Liên hoan phim Cannes đã trao tặng ông giải thưởng Cành cọ vàng (Golden palm) cho bộ phim “A dream of Passion”, một trong những tác phẩm cuối cùng của Dassin.
Những năm cuối đời, Dassin vẫn tiếp tục hoạt động chính trị bất chấp tuổi tác và sức khoẻ giảm sút.
Ông có hai con trong cuộc hôn nhân đầu tiên với nghệ sĩ violin Beatrice Launer: Julie và Joe Dassin, ca sĩ nổi tiếng trong thập niên 1970 ở Pháp đã qua đời vào năm 1980 sau một ca truỵ tim./.

Rỗng

em ước:
"j chẳng bao giờ quen anh"

em ước:
"j anh chẳng bao giờ gọi em ra nói chuyện"

em ước:
"j anh chẳng bao giờ ôm hôn em"

em ước:
"j để e không rơi vào tình trạng thế này"

em ạ!
anh ước:
rỗng không

Một bài tập

Một bài tập
Những hố cảm thức hiện đại hậu kì
đã gục chết bên rìa trận địa
đầy vinh quang và mang tính anh hùng
bát nháo
có lẽ ta đã quên điều đáng nói nhất
mà các sử gia chiến tranh
những học giả
lũ điếm
bọn trộm cắp riu
và trí thức nửa mùa
giang hồ vặt
rằng đây
chỉ là
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tậpMột bài tập
Một bài tập
Một bài tập
Một bài tập
vMột bài tậpvMột bài tập

Hà Nội

hà nội, 2:30am ngày 13/2/2008
xin lỗi, tôi nhầm, 2:30pm ngày 12/2/2008
những đại lộ
lèn chặt người
và những đám bụi màu cam lấp lửng trong không gian
từ một kẽ hở nào đó
trên cao
một con mắt xanh xao bay tự do trong bầu trời tím bị rạch toang từ
một cái liếc xéo
dưới phố
***
em biết đấy
trong khoảng trống giữa hai hốc mắt tím rịm
lấp đầy những mảnh giấy vụn đầy chữ
anh không cần mở miệng thật to
những bài thơ tắt ngấm như chưa từng xuất hiện
em biết đấy
em cũng vậy
hệt như một bài thơ chưa từng bắt đầu.

a smile to remember-Charles Bukowski

một nụ cười để nhớ - Charles Bukowski

chúng tôi từng nuôi cá vàng và chúng lượn vòng quanh
trong cái bát đặt trên bàn gần rèm nặng
che khuất cửa sổ hình ảnh và
mẹ tôi, luôn mỉm cười, muốn chúng tôi tất cả
đều hạnh phúc, nói với tôi, “hãy hạnh phúc Henry!”
và bà đúng: tốt hơn là hãy hạnh phúc nếu bạn
có thể
nhưng cha tiếp tục đánh mẹ và tôi nhiều lần một tuần khi
cơn giận trong thân hình 6 foot 2 trào ra bởi ông không thể
hiểu thứ gì đang tấn công ông từ bên trong.

mẹ tôi, con cá tội nghiệp,
muốn hạnh phúc, bị đánh hai hoặc ba lần một
tuần, nói với tôi hãy hạnh phúc: “Henry, cười đi con!
tại sao con chẳng bao giờ cười thế?”

vả rồi bà cười, cho tôi thấy nó thế nào, và đó là
nụ cười buồn nhất tôi từng thấy

một ngày lũ cá vàng chết, cả năm con,
chúng bập bềnh trên nước, nằm nghiêng, mắt
chúng vẫn mở,
và khi cha tôi về nhà ông ném chúng cho con mèo
trên sàn bếp và chúng tôi thấy mẹ
mỉm cười

a smile to remember-Charles Bukowski

we had goldfish and they circled around and around
in the bowl on the table near the heavy drapes
covering the picture window and
my mother, always smiling, wanting us all
to be happy, told me, "be happy Henry!"
and she was right: it's better to be happy if you
can
but my father continued to beat her and me several times a week while
raging inside his 6-foot-two frame because he couldn't
understand what was attacking him from within.

my mother, poor fish,
wanting to be happy, beaten two or three times a
week, telling me to be happy: "Henry, smile!
why don't you ever smile?"

and then she would smile, to show me how, and it was the
saddest smile I ever saw

one day the goldfish died, all five of them,
they floated on the water, on their sides, their
eyes still open,
and when my father got home he threw them to the cat
there on the kitchen floor and we watched as my mother
smiled

Yêu V

mệt mỏi những dông dài thường nhật
ta mê mải những bài thơ không vần
không nhịp điệu
và tiếng rao
à ơi ai mua đêm ta bán
bán hết
những giọt đêm đọng bên cửa sổ nâu
tiếng vĩ cầm đã đứt
những con chữ ngừng nhảy múa
và
tan biến
chỉ còn tiếng rao ê a đêm tháng Chạp
tiếng rao đêm
và tiếng nức nở của bóng tối
không ngừng cuộc tìm kiếm tìm kiếm tìm kiếm
và lặng lẽ
trôi xa
ê a trong 30m2 chật hẹp à ơi ai mua đêm ta bán ai mua đêm ta bán ta bán
những ngón tay khua trong bóng tối
tiếng vọng mơ hồ của những cơn mưa tháng Chạp
đông cứng

Sometimes you meet someone-Danie Marais

Đôi khi bạn gặp ai đó - Danie Marais

Sáng nay tôi nhìn thấy con mèo cái
của chúng tôi cuộn mình ngủ ngon lành
trong rổ quần áo giặt.
Một chân ngập ngừng vắt qua đầu cô ả,
hai chân sau trắng muốt
cuộn thành một vòng tròn.

Bản thân một con mèo là giường,
là nhà cửa, là đảng phái, là tôn giáo, là phong trào, là công đoàn.
Một con mèo là bộ lông thú ngôn từ không thể kháng cự hoàn hảo.

Loài người không như vậy.
Loài người là bảng hiệu giao thông ở đáy một đại dương
vẩn vơ trong lời nói.
Loài người là trống rỗng.
Loài người là “Để Bán”.
Loài người là những con phố cụt.
Loài người lấy hết những gì có thể nhận
Loài người lượn lờ như bướm đêm quanh một mặt trăng xưa rồi.
Họ chẳng thể tự cứu mình.

Loài mèo chỉ tới và sống với con người
khi chúng mệt mỏi hay đói khát.

Loài người từ hàng thế kỷ nay vẫn tự hỏi về loài mèo.

Mèo nhà có thể ăn loài người
chỉ khi họ đã chết.

Đôi khi bạn gặp ai đó giống như là mèo.
Bạn tìm thấy ý nghĩa cuộc đời mình
trong thanh âm của tên nàng.
Bạn bò lê bò càng theo mùi hương nàng,
nhưng khi bạn bắt kịp nàng
mắt nàng đổi khác
tay bạn thành những trường bắn
lưỡi bạn thành cát.

Nàng biến mất như bóng tối trong đêm.

Thứ duy nhất còn lại
là đường dây ngoài trống rỗng –
một cuộn khói
viên đá cẩm thạch nâu trên một mẩu giấy trắng
chiếc nhẫn cưới trong ngăn kéo bạn.

(Chuyển ngữ từ tiếng Đức bởi Richard Jürgens, trích từ thi phẩm die buitenste ruimte, NXB Tafelberg, Cape Town, 2006)


SOMETIMES YOU MEET SOMEONE - Danie Marais

This morning I found our
cat sleeping happily curled up
in the washing basket.
A sleeping paw over her head,
two white back paws
completing the circle.

A cat is its own bed,
own house, party, religion, movement, union.
A cat is a perfectly irresistable word of fur.

People aren’t like this.
People are road signs on the bottom of an ocean
dreamed in words.
People are empty.
People are “For Sale”.
People are dead-end streets.
People take what they can take.
People flitter like moths around a long-ago moon.
They can’t help themselves.

Cats come and live with people only
when they’re tired, thirsty or hungry.

People have been wondering for centuries about cats.

Housecats eat their people
only when they are already dead.

Sometimes you meet someone who is just like a cat.
You find the meaning of your life
in the sound of her name.
You run hand-over-foot after her perfume,
but when you get her
her eyes change
your hands into shooting ranges
your tongue into sand.

She disappears like darkness in the night.

The only thing that remains
is an outside line of emptiness –
a wisp of smoke
brown marbling on a piece of white paper
wedding ring in your drawer.

(source: http://southafrica.poetryinternationalweb.org/piw_cms/cms/cms_module/index.php?obj_id=10845&x=1)

Science Fiction-Les Murray

Khoa học viễn tưởng - Les Murray

Ta có thể du hành
nhanh hơn ánh sáng
nên mi cũng thế đấy
tốc độ của suy tư
chỉ duy nhất vấn đề
là những đích tới
những quả cầu ý nghĩ chúng ta
được khoác vỏ bọc vô hình
không ai thấy chúng ta ở đó
nhưng chúng ta cũng không thể thoát ra
để trở về thực tại
điện thoại và videophone
gần như quá tệ
chúng ta không thể thấy một hành trình
ngoài việc ở lại trong không gian
chỉ tán phét và đùa rỡn lung tung
về những thứ chúng ta vươn tới
nhưng chẳng thể chạm vào
sự tầm thường mà có thể làm đau chúng ta
điều này mới đáng yêu
ghê tởm và cô đơn làm sao

(The New Yorker 28/1/2008 issue)

Science Fiction-Les Murray

I can travel
faster than light
so can you
the speed of thought
the only trouble
is at destinations
our thought balloons
are coated invisible
no one there sees us
and we can’t get out
to be real or present
phone and video phone
are almost worse
we don’t see a journey
but stay in our space
just talking and joking
with those we reach
but can never touch
the nothing that can hurt us
how lovely and terrible
and lonely is this

Fidget-John Hollander

Bồn chồn - John Hollander

Ý nghĩ đóng băng trong
Một mùa đông khô khốc tháng Ba lạnh giá,
Đôi mắt khô khốc của hắn

Xám tối và tái nhợt đi
Màu xám của những đồng gần và những đồi xa
Bất động, ý nghĩ hắn,


Lặng im chơi
Nhiều lần với
Hàng chuỗi ngôn từ lo lắng của hắn.

(on the New Yorker 28/1/2008 issue)

Fidget-John Hollander

Thought frozen in the
Cold March of a dry winter,
His dry eyes regard

Dark grays and fainter
Grays of near fields and far hills
Motionless, his mind

Playing silently
Over and over with his
Worry beads of words.

Vỡ

Hôm nay thật tồi tệ tôi ngồi trước màn hình gõ và gõ xoá và xoá tới
ba bài thơ dang dở. hình như tôi đang cố chối bỏ những đứa con
dị dạng để chẳng hướng tới đâu. vô vọng tôi nói chuyện phiếm
và còn giận giữ hơn khi ai đó đề cập tới một tay diễn viên ngôi sao
nào đó chết vì uống thuốc ngủ quá liều. điều này thật vô nghĩa. với những
liều methadone thông thường cũng đủ làm tim đột ngột ngừng lại. bạn
sẽ chìm trong giấc ngủ và sáng hôm sau không ai có thể đánh thức bạn.
điều đó quá khó khăn? để chấp nhận. tôi không tin điều đó. thật sự.

chúa đã chết. đó là điều tôi xác tin. tôi không tin sự phục sinh. với tôi
đức tin là quá đắt và chắc chắn tôi không bao giờ đủ tiền để mua
nó. nhưng hình ảnh một người ôm mặt khóc dưới chân thánh đường
trong một ngày mưa, chắc chắn, thật đẹp, tôi xác tín điều đó. bởi trên
cao một nỗi buồn lớn ngắm nhìn một nỗi buồn nhỏ. và không có gì
xảy ra, tôi xác tín điều đó, tiếp theo. giờ đây tay tôi lạnh cóng. tôi hút
một điếu thuốc và ngắm nhìn những làn khói bập bềnh trong không
gian với những tư thế thật siêu hình. điều đó có ý nghĩa gì? hôm nay
tôi đọc một bài thơ. và tôi không cảm thấy từng giọt mưa ngoài kia
còn đẹp nữa. tôi xác tín điều đó. điều đó có ý nghĩa gì? Giấc mơ.

tôi xác tín một nỗi buồn. tôi xác tín tay ca sĩ da đen đang rên rỉ một điệu blues
buồn, thật buồn. và những giọt mưa rơi, rơi mãi. thành phố bập bềnh trôi
trong một giọt nước lớn. rõ ràng thánh đường làm bằng nước mắt. tôi
nghi ngờ, chúa là kẻ ưa nước mắt, và từng khóc nhiều hơn bất cứ ai, tôi
tuyên bố điều đó. nhưng tôi đột nhiên nghi ngờ. nếu vậy thì, rõ ràng, tôi
sinh ra
từ
nước mắt.
Tôi xác tín điều đó.

Walt Whitman-Tallulah Flores

Walt Whitman - Tallulah Flores

Bởi lúc nào đó ông nhắc tới những đường biên
dẫu biết rằng những đường biên chẳng hề tồn tại
và rằng chẳng có gì là chắc chắn, cả những thứ giản đơn, những thứ không tồn tại,
tôi ngợi ca Walt Whitman và tôi lạc trong giọng hát ông
bởi dễ nhận thấy ông gần như có thể chối bỏ mình
sáng tác đoạn đối thoại của những chối bỏ sắp tới khác
hoặc những gần gũi càng hợp hơn để tụng ca thời gian.

Bài ca của ông, giờ đây tôi tự hát
và lấy làm của mình, của những người đang tới
bởi ông yêu cầu điều đó và tôi tin vào bản thân
và vào thời đại đau thương và chết chóc hão huyền của mình,
và vào tương lai hão huyền những cuộc sống mà tôi sẽ không ở đó.

Tôi không độc đáo, như ông đã nói, và tôi sẽ không bao giờ trở thành ai khác, bởi điều này vô nghĩa.
Bởi chúng ta đang nhắc tới biển, và chạm vào biển, và du hành tới biển,
bởi mọi thứ đều khô cằn
và thấy thứ chúng ta có thể là trong quá khứ và hiện tại.
Bởi chúng ta đã không biết về dòng sông hay con người thật
Và chúng ta nhảy bổ vào phân bón và lớn lên nhờ nó.
Bởi chúng ta đang ném những bài diễn văn lên đất ẩm và lên đất khô,
Và tự hỏi những câu mà chúng ta có thể nghĩ về thời gian, bởi thời gian đang phiền nhiễu chúng ta
Tôi đang nói điều này để ông có thể tụng ca nó.

Giai điệu không thể sai lạc!
Ông chạm vào tai tôi dù tôi không yêu cầu.
Tôi luôn biết điều này và nó không làm tôi hạnh phúc.
Ông đã đạt được hạnh phúc nhờ thả hồn ngắm lá cỏ mùa hè.
Chúng tôi chỉ ngắm những chiếc lá đó trong một mùa
Và chúng tôi không nhận ra điều bí ẩn.
Chúng tôi không có tự tin của ông, Walt Whitman.
Chúng tôi đang vượt qua ông trong cõi chết.

(Chuyển ngữ từ tiếng Tây Ban Nha bởi Nicolás Suescún, trích từ thi tập Nombrar las cosasNXB: First published on PIW, 2008)


WALT WHITMAN

Because at some point he mentioned frontiers
knowing that frontiers do not exist
and that nothing was certain, not even simple, non-existent things,
I celebrate Walt Whitman and I lose myself in his voice
because it’s easier to know he’s near to be able to abandon him
inventing another dialogue of forthcoming abandonments
or proximities more fitting to the celebration of time.

Song of himself, I sing myself
and take possession of myself, of those who come
because you asked for it and I believe in myself
and in my time of vain sorrow and death,
and in the so vain future of the many lives I will not live.

I am not original, as you said, and I shall never be either, because it means nothing.
Because we talk about the sea, and touch the sea, and travel to the sea,
because everything is dryness
and we see what we can of the past and the present.
Because we did not know the true river or the real man
and we jumped into the manure and built on it.
Because we throw discourses onto the wet earth and onto the dry earth,
and ask ourselves questions so we can think about time, because time disturbs us.
I’m saying it so that you can celebrate it.

Incorrigible melody!
You touch my ear athough I did not ask it.
I have always known it and it does not make me happy.
You attained happiness by inviting your soul to observe a leaf of grass in summer.
We observe the leaves in only one season
and we’re blind to mystery.
We don’t have your assurance, Walt Whitman.
We have outdone you in death.

(source: http://colombia.poetryinternationalweb.org/piw_cms/cms/cms_module/index.php?obj_id=10792&x=1)

Old Marx-Adam Zagajewski

Già Marx - Adam Zagajewski

Tôi cố hình dung mùa đông cuối cùng của ông,
London, lạnh và ẩm ướt, những nụ hôn cộc lốc của tuyết
trên các con phố vắng, nước dòng Thames đen kịt.
Những nàng điếm lạnh cóng đốt rác trong công viên.
Những đầu máy đồ sộ nức nở đâu đó trong đêm.
Những công nhân liến thoắng trong tiệm rượu
làm ông chẳng hiểu nổi lấy một từ.
Cũng có thể châu Âu sung túc hơn và yên bình,
song lũ Bỉ vẫn làm tình làm tội ở Congo.
Còn nước Nga? Chính thể chuyên chế của nó? Siberia?

Ông chăm chú nhìn những cửa chớp vào buổi chiều.
Ông không thể tập trung, viết lại tác phẩm cũ,
không ngừng đọc lại tay Marx trẻ trong nhiều ngày,
và bí mật hâm mộ tác gia tham vọng ấy.
Ông vẫn giữ niềm tin về bóng ma tuyệt vời của mình,
song lắm khi ngờ vực
rằng mình chỉ đưa ra cho thế giới
một dạng tuyệt vọng mới;
rồi ông nhắm mắt và chẳng thấy gì khác
ngoài phía tối đen của mi mắt đỏ tươi.

(Chuyển ngữ từ tiếng Ba Lan bởi Clare Cavanagh)
(on The New Yorker January 21, 2008)

Old Marx-Adam Zagejewski

I try to envision his last winter,
London, cold and damp, the snow’s curt kisses
on empty streets, the Thames’ black water.
Chilled prostitutes lit bonfires in the park.
Vast locomotives sobbed somewhere in the night.
The workers spoke so quickly in the pub
that he couldn’t catch a single word.
Perhaps Europe was richer and at peace,
but the Belgians still tormented the Congo.
And Russia? Its tyranny? Siberia?

He spent evenings staring at the shutters.
He couldn’t concentrate, rewrote old work,
reread young Marx for days on end,
and secretly admired that ambitious author.
He still had faith in his fantastic vision,
but in moments of doubt
he worried that he’d given the world only
a new version of despair;
then he’d close his eyes and see nothing
but the scarlet darkness of his lids.