Mi gài bẫy chúng ta
Mi chính là kẻ đầu tiên rơi vào nó
- trích Nhật ký 1986
(Mi trầm tư trên bậc thang trong ba ngày. Dạo quanh lâu đài này một lần.
Mi không thể tìm thấy lối vào hay ra. Mi lại ngồi xuống)
Động cơ I Sơ đồ Tư thế
--Tư thế của Đào Uyên Minh[5] khi phóng tầm mắt vô ưu tới dãy núi phương Nam
--Tư thế của Vương Duy[6], lỏng dần thắt lưng khi cơn gió lướt qua dãy thông này
--Tư thế của Tô Đông Pha[7] như trường giang đổ về Đông
--Tư thế của Lý Thanh Chiếu[8] dành cho những người mảnh khảnh như đoá huệ tây
Có rất nhiều tư thế khác ngoài của con người. Của
đám mây. Của mặt trăng. Của chim muông. Của cầu vồng.
Mi nhớ đến ngựa vằn và thiên nga. Hãy thêm mọi thứ vào các tư thế đó.
Hãy tạo ra phong cách mới. Nhiều người sẽ bắt chước mi.
(Mi trầm tư trên bậc thang này trong sáu ngày. Vòng quanh lâu đài hai lần.
Động cơ II Tự Luyện Tập
……….
(Mi trầm tư trên bậc thang này trong chín ngày. Vòng quanh lâu đài ba lần.
Động cơ III Hình Lập Phương Của Rubic
……….
(Mi trầm tư trên bậc thang này trong 12 ngày. Vòng quanh lâu đài bốn lần.
Động cơ IV Một Gường Cho Hai Người
……….
(Mi trầm tư trên bậc thang trong 15 ngày. Vòng quanh lâu đài này năm lần.
Động cơ V Muối Của Cự tuyệt
Khi cần thiết hãy học cách gật đầu hay vẫy tay
Nếu như cả đầu và tay mi đều bị trói
Mi cần học cách im lặng
Với cách này mi học nhanh hơn
Chối từ nước vì mi sẽ chẳng bao giờ bơi nữa Chẳng bao giờ lại quăng lưới trên sông, hồ và biển
Chối từ lửa vì mi sẽ chẳng bao giờ luyện thạch nữa Chẳng bao giờ lại mô phỏng mọi dáng hình tinh tú
Chối từ mưa vì mi sẽ chẳng bao giờ thuyết giảng nữa Chẳng bao giờ lại vỗ những bình gốm vỡ
Chối từ gió vì mi sẽ chẳng bao giờ kéo cờ nữa Chẳng bao giờ lại chỉ huy những hạm đội trong những hải trình xa
Mi cự tuyệt một cuộc chơi
không có đối thủ
Những quân cờ của mi vẫn đang được đẽo gọt dù số lượng giảm sút
Muối của cự tuyệt là vô vị
Từ sự vô vị này mi học cách nấu ăn
Chối từ các nhà hiền triết và bậc đạo đức vì mi sẽ chẳng bao giờ lại học bước này hay bước kia bằng cách bước vội vã
Chối từ những chuẩn mực vì ngươi chẳng thể phân biệt tốt đẹp và xấu xa Hãy quên chiều cao và cân nặng của mi đi
Chối từ thân thích và những kẻ chẳng có quan hệ huyết thống với mi vì sự thô tục hay tinh tế của những gốc rễ vô danh
Chối từ căm hờn vì mi đang làm nhục cung tên Hãy treo một bộ da sư tử lộng lẫy ở trong phòng
Chối từ con đường này vì mi sẽ chẳng bao giờ thẳng tiến nữa Chẳng bao giờ lại thực hiện những hành trình vô ích
Chối từ lửa nóng vì mi sẽ chẳng bao giờ tắm nữa Chẳng bao giờ lại rung động rõ ràng trước cái đẹp và dục tính
Mi sử dụng sự cự tuyệt để tránh né sự vĩ đại và danh tiếng tấn công
Tư tưởng Mao Trạch Đông luôn thắng
Mi không thể kìm nén bản thân
Mi chỉ có thể cúi thấp đầu và nhận tội
Cự tuyệt mở miệng Để tránh lọt bẫy quan điểm Mi sẽ chẳng bao giờ lại tranh luận
Cự tuyệt ngôn ngữ vì mi đánh mất đi quan niệm rằng nó chỉ có thể là im lặng hay hú gào
Cự tuyệt ảo tưởng vì mi sẽ chẳng bao giờ hi vọng về trời cao hay đất thấp nữa
Cự tuyệt những câu hỏi về sinh kế vì ngươi chẳng học cách giữ thân thể khoẻ mạnh Chẳng bao giờ hái lá và luyện thuốc trưòng sinh nữa
Cự tuyệt thiền định đấu tranh liên miên Từ lúc khởi đầu đến khi kết thúc chẳng thể tìm ra con đường máu
Cự tuyệt trốn khỏi cái bẫy của chính mình vì mi xấu hổ khi đối mặt với người bên bờ đông[9] Không đủ sức để chuẩn bị cho lần tấn công tới và những bài ca phản kháng và cái chết
Cự tuyệt là một nghệ thuật. Đội quân tiên phong đang ở dưới chân thành
Mi vẫn đang say nồng giấc ngủ trưa
Lười biếng di chuyển những quân cờ
Ở Vô tận Nhàn Đình hãy lắng nghe nước chảy và cá lội
Cự tuyệt những hành trình dài
Mi sẽ chẳng bao giờ còn có thể khám phá những kỳ quan Hãy tham quan các thắng cảnh hoặc suy tưởng về cổ nhân hoặc thở dài hữu ý hơi thở dài hối tiếc tự nhiên
Cự tuyệt leo lên những đỉnh cao
Mi sẽ chẳng bao giờ trồng hoa nhài và phù du nữa Chẳng thể khóc với trời xanh cùng lúc trong chén của mi hay giật chéo áo Trần Tử Ngang[10]
chẳng rõ nên cười hay nên khóc
Cự tuyệt ẩn dật
Sáng sớm mi sẽ nhượng lại ánh chạng vạng của những đồi đá Chặt phá rặng cổ thụ
Chẳng để lại thứ gì cản tầm mắt Không một cây tre mọc
trong vòng 30 dặm
Cự tuyệt nhớ
Vì nhân cách của mi đang trộn lẫn với những mặt nạ mỏng mảnh của hình thức và ảo tưởng Những đường nét đó đang nhoà dần Mi không nhớ chi tiết
Mi nhớ những lời dạy của Chu Luân Hựu
Nhân dân có thể chống lại mi. Họ có thể thù ghét mi. Nhưng mi không thể bị khinh miệt.
Sự nhạo báng nhanh chóng trở nên vô ích.
Muối của cự tuyệt sẽ làm mi phờ phạc. Mi dần rơi vào trạng thái quên mọi nguyền rủa và ngợi ca
Theo cổ văn nếu mi bền chí điều này sẽ giúp mi vô sân và vô tham -- sau rốt đạt đến điểm vô sỉ. Rồi mi sẽ được cứu vớt.
Mi chấp thuận thử lại
(Ngươi trầm tư trên bậc thang này trong 18 ngày. Vòng quanh lâu đài 8 lần.
Mi không tìm thấy lối vào hay ra. Mi ngồi xuống thêm hai lần nữa)
Động cơ VI Phía Tây Tahiti
Khi nghĩ về hòn đảo đó mi không thể ngồi yên.
Những bộ ngực vĩ đại của lũ đàn bà mang theo các đĩa trái cây
chiếm ngự ngươi. Những sợ hãi nào đó cũng đang lôi kéo. Đó là bởi
ông đây từng vượt biển. Tây Tahiti. Làn da những phụ nữ
trần truồng kích thích mi đến mức không thể mở mắt. Những trái cây
tươi. Những quả lớn, béo ngậy và giòn. Ông có thể
ăn rất nhiều quả. Rồi từ đó chẳng còn nghĩ về quê hương. Từ đó
biển chẳng còn xanh như hiện tại. Trời rất cao. Một túm đất mỏng
phơi trên cửa sổ. Giống một mẩu thủy tinh trong suốt. Không đổi thay trong
nhiều thập kỷ.
Mi muốn vượt biển. Vì những quả nhiệt đới và trái cây đó.
Mi cũng là tên cuồng dâm nữa. Khi nhỏ mi thích đồ chơi màu sắc. Một khi lớn lên
mi sẽ thích đàn bà và sách. Giống ông. Ai đó đã vượt
trước mi. Hắn ta là một tên bất lương tự gọi mình là nghệ sĩ. Sau khi
xin ông một cân bánh mì. Họ thành bạn hữu. Hắn
vẽ lũ gái đảo. Cũng tán tỉnh lũ gái đảo nữa. Còn tiếp. Sau đó
sẽ có thằng được gọi là Picasso. Cái thằng trở nên nổi tiếng bởi vụ
cưỡng hiếp một cô nàng Avignon. Năm đó. Mọi giống cái trên đảo đều đã nhảy
xuống biển. Dưới ánh dương chói chang. Lũ đàn ông bắt đầu thủ
dâm. Lũ đàn ông bắt đầu làm tình đồng giới. Lũ đàn ông bắt đầu
yêu rùa biển. Lũ đàn ông bắt đầu yêu thực vật. Ở giữa
tình yêu chung đó, là danh dự và sự rẻ rúng. Hắn hoàn tất bức hoạ cuối cùng này. Thiêu trụi căn lều rơm của hắn trong lửa...
Vì nghệ sĩ tự huỷ bản thân đó. Mi muốn vượt biển.
……….
Vì tuyển sách của ông mi. Mi muốn vượt biển.
Về cái chết của ông. Đến hôm nay, vẫn còn nhiều ý kiến khác biệt. Có người nói ông chết bởi mũi tên tẩm độc của tình địch. Ai khác lại cho rằng ông chết bởi phong tình quá mức. Gì cũng được. Ông đã chết một cách ô danh nhất. Ta nhớ lời ông nói. Sau khi tay nghệ sĩ đó chết đi. Một bức vẽ vẫn nằm trên tường. Thậm chí những ngọn lửa không thể thiêu đốt nó. Mi phải đi. Bên những phế tích của ngón tay mi. Mi nghĩ về Paris. Nghĩ về những đường nét thời trang của các thiếu phụ Pháp. Một que diêm thiêu trụi khay vàng đựng trái cây và xoài. Chỉ có những quả đó là tồn tại. Mi gấp cuốn sách nghệ thuật này lại. Mi chẳng muốn đi đâu. Mi nói.
-- Mi chẳng đến từ đâu. (Chúng ta đến từ đâu?
-- Mi chẳng là gì. (Chúng ta là ai?
-- Chúng ta chẳng đi đâu. (Chúng ta đang đi đâu?
Ta ăn là ta tồn tại.
Và đó là mọi điều có thể.
(Mi trầm tư trên một bậc thềm này. Đi một vòng quanh lâu đài.
Không có lối vào hay ra. Mi ngồi xuống và chẳng còn muốn đứng dậy nữa)
[1] “Những góc vuông” ám chỉ khoảng trống mà một chữ Trung Quốc choán lên giấy khi viết
[2] một quả vị Phật giáo
[3] Trang Tử (400 trước CN), triết gia đã dạy rằng mọi cá nhân con người và sự vật là bất khả xâm phạm --- một triết thuyết bị các nhà Khỏng học tuyên bố là cực đoan và ảnh hưởng xấu tới xã hội.
[4] Các nhà thơ nổi tiếng thời Đường: Hàn Dũ (Han Yu 韩愈 768-824) và Giả Đảo (Jia Dao 贾岛 779-843)
[5] Đào Uyên Minh (Tao Yuanming 陶渊明 365-427) nhà thơ nổi tiếng
[6] Vương Duy (Wang Wei 王维 701-761), nhà thơ nổi tiếng đời Đường
[7] Tô Đông Pha (Su Dongpo 苏东坡 1037-1101) nhà thơ nổi tiếng đời Tống
[8] Lý Thanh Chiếu (Li Qingzhao 李清照 1084-1151) nhà thơ nữ nổi tiếng đời Tống
[9] Ám chỉ đến Hạng Vũ (Xiang Yu 项羽), tướng Sở đã tự sát khi bị quân của Lưu Bang (Liu Bang 刘邦) vây hãm. Lưu Bang sau đó đã sáng lập ra nhà Hán (206 trước CN. - 220)
[10] Trần Tử Ngang (Chen Zi’eng 陈子昂 661-702) nhà thơ nổi tiếng thời Đường
FREE SQUARES2 [自由方块] Selections (December 15-22, 1986)
You use a suspicious language.
You set a trap for us.
You yourself first fall into it.
- from 1986 Diary
(You meditate on the step of the stair for three days.
Circle the dome once. You can't find a door in or out. You sit down again.)
Motive I Position Plan [动机一 姿势计划]
The pose should be paid attention to. As a traditional beauty pays attention to the look of her
face. For example, don't bare her teeth when laughing. For instance, not being allowed to cast
sidelong glances. Pierre Cardin chooses you as a model. You redesign yourself according to
modern standards. Sit and wait like a clock. At the stroke of midnight go to the passenger boat.
You're not on the boat. In the Temple of Precious Light count the countless arhats.3 Sit on
the south side. Sit facing the wall. All these are ways in which the wise ones would sit. You're
not a sage. You don't think the supreme lord is about to come down among us. You can sit more
casually. Pick a rush hassock at random. or imagine an ancient hermit. or imitate a monkey.
Since ancient times the wise and virtuous have been so alone. Sitting is the root of realizing the
way. If you can't sit, you have neither skill nor learning. Confucius sat and had three thousand
disciples. Zenon sits and discovers that arrows in flight are motionless. Achilles is never able to
catch the tortoise. And you see Yang Zhu4 seated like a flower. swaying when there is no wind.
He attracts three or five butterflies. Men like girls whose tails wag. Sleep like a bow. A heavy
snow replete with bows and knives. Choosing a style for sleeping is extremely necessary. It's
best not to kill during the daytime. I've heard that it was the ugly and inappropriate sleeping form of a palace maiden which led Sakyamuni to spurn the world and become a monk. From that time on he was most particular about the technique of sleeping. You prefer to sleep on your side. You want to change the way you sleep. You try turning over. Then feeling in that foot like it's both there and not there. A kind of airplane. A jet. That dives in that gliding-on-water way. An offscreen Tai-Chi punch. You feel that kind of position is very elegant. Death is a matter for
tomorrow. Continue to study it. But today persevere in your morning calisthenics. With regard to whether there is a life after this one. From Sun Yatsen to Jesus no one has spoken clearly on the subject. Furthermore a Swiss scientist has research showing that god was an extraterrestrial. You have even less of a desire to head for those heavens. Submission you can accept. There's no tail to be stood up in the air. But the back must be straight. A man's tears aren't easily shed. Maintaining a balance is of extreme importance. Stand like a pine tree. Under the pine tree ask a child. He will say the master has gone to gather herbs. The child under the pine answers once more. I do not know which pine the master is under. what's important is to stand modestly and courteously. It's best not to speak. Han Yu admired the posture of Jia Dao5 as he stood to knock or push at a door. He took him in as a follower. You know there are more positions on the other side.
--The posture of Tao Yuanming's6 throughout his untroubled gazing at mountains in the south
--The posture of Wang Wei's,7 loosening his belt while the wind blew through the pines
--The posture of Su Dongpo's8 as the great river flowed east
--Li Qingzhao's9 posture for people slenderer than day-lilies
There are many other postures besides people's. The
cloud's. The moon's. Birds'. The rainbow's.
You call up the zebra and the swan. Add all that to them.
Design a new style. Many people will come to imitate you.
(You meditate on the stair-step for six days. Circle the dome twice.
You can't find a door in or out. You sit down again.)
Motive II Exercise In Person [动机二]
……….
(You meditate on the stair-step for nine days. Circle the dome three times.
You can't find a door in or out. You sit down all over again.)
Motive III Rubic’s Cube [动机三]
……….
(You meditate on the step of the stair for twelve days. Circle the dome four times.
You can't find a door in or out. You sit down once again.)
Motive IV A Bed For Two [动机四]
……….
(You meditate on the stair-step for fifteen days. Circle the dome five times.
You can't find a door in or out. You sit down again.)
Motive V The Salt Of Refusal [动机五 拒绝之盐]
When necessary learn how to shake your head or wave your hand
If both your head and your hand are not free
You must learn silence
For this you practice fasting
Reject water for you will never again swim Never again cast nets in rivers, lakes and seas
Reject fire for you will never again refine stones Never again copy all forms of lamps
Reject rain for you will never again preach Never again beat on broken clay jars
Reject wind for you will never again raise a flag Never again command fleets on distant voyages
You make refusing a game
without an opponent
Your chessmen are still being whittled down in number
The salt of refusal is tasteless
From tastelessness you approach the way to cook
Reject the sages and the virtuous for you will never again study this or that step by hurried step
Reject standards for you can't distinguish between good and evil Forget your height and weight
Reject relatives and those of no blood relation to you for the crudeness or fineness of unknown
roots
Reject hatred for you take down bow-and-arrow Hang a gorgeous lion skin in the room
Reject the path for you will never trek forth again Never again undertake useless quests
Reject ardor for you will never bathe again Never again be visibly moved by beauty and sex
You use refusal to ward off attacks by the great and the famous
Mao Zedong Thought is ever-victorious
You are unable to hold your own
You can only lower your head and admit your crimes
Refuse to open your mouth So as to avoid falling into the trap of attitude You will never debate
again
Refuse language for you have lost the conception of it can only be silent or howl
Refuse illusion for you will never again hope for such highs or lows
Reject questions about livelihood for you don't study ways to keep healthy Never again gather
herbs and make immortality pills
Refuse meditation continual struggle From beginning to end unable to hack out a bloodied path
Refuse to break out of your own entrapment for you're ashamed to face the people on the eastern bank10 Not as good as keeping the next assault in reserve and songs of defiance and death
Refusing is an art. The attacking army is at the walls
You're still enjoying your siesta
Shuffle the chessmen idly
At the Pavilion of Uninterrupted Leisure listen to the water and fish
Refuse long journeys
You will never again explore the wonders Visit sights or muse over antiquity or intentionally
sigh the regretful sigh of aimless drifting
Refuse to scale the heights
You will never again arrange jasmine and cornel Never again cry to the blue sky
while in your cups nor tug at Chen Zi’ang's11 jacket front
not knowing whether to laugh or cry
Refuse to go into seclusion
Early in the morning you will sell the dusk of rockery hills Remove the banzai plants
Leave nothing as far as the eye can see Nary a bamboo shoot
for thirty miles around
Refuse to remember
For your personality mixes with thick and thin masks of form and illusion The contours are
gradually lost You don't remember details
You remember the teachings of Zhou Lunyou.
People can be against you. You can be hated by them. But you must not be scorned.
You especially must not be mocked by people.
Mockery makes fasting futile.
The salt of refusal makes you look haggard. You gradually enter a state of forgetting all insults
and praise
According to ancient texts if you persevere it will make you ignorant and desireless -- finally
reaching the point of no shame. Then you will be saved.
You agree to try again.
(You meditate on the stair-step for eighteen days. Circle the dome eight times.
You can't find a door in or out. You sit down once more.)
Motive VI West Of Tahiti [动机六 塔希提以西]
When you think of that island you can not sit still.
The enormous breasts of the women carrying plates of fruit
overwhelm you. What frightens also entices. It was because of
this grandfather crossed the sea. West of Tahiti. Naked
women's skin stirs you so that you can not open your eyes. Fresh juicy
fruit. Large pits, rich and resilient. Grandfather must have
eaten many of these pits. And from then on thought no more of home. The
sea then was not as blue as it is now. The sky very high. A thin layer
annealed on the window. Like a piece of transparent glass. Unchanged for
decades.
You want to cross the sea. For the sake of tropical pits and the fruit.
You're a sex maniac too. When small you enjoyed colored toys. As a grown up
you like women and books. Following grandfather. Somebody already gone
ahead of you. He was a rascal who called himself an artist. After
begging a pound of bread from grandfather. They became friends. He
painted island girls. Also seduced island girls. There's more. Later
there will be one called Picasso. Who becomes famous because of the
rape of an Avignon girl. That year. All the females on the island jumped
into the sea. Beneath the fierce sunlight. The men started to love
themselves. The men began to make homosexual love. The men started to
love sea turtles The men started to love vegetables. In the midst of
general love, honor and contempt. He finished the last painting. Set
his own straw hut on fire.....
For the sake that self-immolated artist. You want to cross the sea.
……….
For your grandfather's collection of books. You want to cross the sea.
About his death. To this day, opinion is widely divided. Some say he died
from the poisoned arrow of a rival in love. Some say he died from
excessive dissipation. Anyway. He died most shamefully. I remember
grandfather saying. After that artist died. One painting stayed on
the wall. Even flames weren't able to make off with it. You must
go. Standing by the ruins of your fingers. You think of Paris. Think
of the fashionable lines of young French women. A match stick brings
down the golden plates of fruit and mangos. Only the pits are alive. You
close the art book. You want to go nowhere. You say.
-- You didn't come from anywhere. (Where did we come from?
-- You aren't anything. (Who are we?
-- You aren't going anywhere. (Where are we going?
I eat therefore I am.
And that's all there is to it.
(You meditate on a step of the stair. Make a circuit of the dome.
There's no door in or out. You sit down and don't ever want to get up again)
2 ‘Squares’ refers to the space which a Chinese character occupies.
3 A Buddhist monk who has severed all ties with the world.
4 (Circa 400 B.C.E.) Philosopher who taught that all individual persons and things are inviolable --- denounced as
extremist and harmful to society by Confucianists.
5 Famous Tang dynasty poets; Han Yu 韩愈 (768-824 C.E.); Jia Dao 贾岛 (779-843 C.E.).
6 陶渊明Famous poet, 365-427 C.E..
7 王维Famous Tang dynasty poet, 701-761 C.E.
8 苏东坡Famous Song dynasty poet, 1037-1101 C.E.
9 李清照Famous Song dynasty poetess, 1084-1151 C.E.
10 Reference to Xiang Yu 项羽, tragic general annihilated by Liu Bang 刘邦who later went on to found the Han
dynasty (206 B.C.E. - 220 C.E.).
11陈子昂Famous Tang dynasty poet, 661-702 C.E..
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét