Chủ nghĩa xã hội vẫn sống tốt ở Nhật Bản
(Đảng kỳ Đảng Cộng sản Nhật Bản (JCP)
Dễ thương như Hello Kitty, Michiko Suzuki, 19 tuổi, trông giống như bất kỳ hàng nghìn cô gái trẻ nào đang săn lùng những cửa hàng thời trang trên phố ở quận Harajuku trẻ trung của Tokyo. Tuy nhiên, khi cô sinh viên Đại học Wako ngừng việc nghiên cứu về Marx để ra đường, đó cũng là lúc cô nhận được lệnh rải truyền đơn chính trị. Đối với bạn học của cô, đảng chính trị có thể là cái gì đó mà bạn mang máy hát karaoke đến, tuy nhiên Suzuki biết rằng đó thật sự là bộ phận tiên phong cách mạng trong cuộc đấu tranh giai cấp. Bởi Suzuki là một cô nhóc cộng sản.
Gia đình Suzuki có truyền thống theo chủ nghĩa Bolshevic: Là con gái và cháu gái của các thành viên đảng Cộng sản, cô gia nhập Đảng Cộng sản Nhật Bản (JCP) năm 18 tuổi. "Tôi nghĩ rằng thật hay khi nhìn thấy [các thành viên khác] tranh luận một cách kiên quyết", Suzuki nói, cười bẽn lẽn, "Tôi thật sự thích khẩu hiệu cuối cùng đó".
Ý tưởng về cuộc sống một chiến binh đảng Cộng sản tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới 15 năm sau sự sụp đổ của Liên Sô có thể đem ra so sánh với việc những người lính Nhật Bản vẫn còn đang ẩn náu tại khu vực quần đảo biệt lập ở Thái Bình Dương bởi không ai nói cho họ biết rằng Thế chiến thứ hai đã kết thúc. Tuy nhiên JCP đã vượt qua sự đổ vỡ đó: hiện Đảng này có 400.000 thành viên, và nhận được 7,3% số phiếu bầu trong hầu hết những cuộc bầu cử lập pháp thời gian gần đây, năm 2005 - với 4,36 triệu phiếu.
"JCP chắc chắn là một trong những đảng Cộng sản không cầm quyền thành công nhất tại châu Á, nếu không muốn nói là trên thế giới", Lam Peng Er - nhà nghiên cứu ở Viện Đông Á thuộc Đại học quốc gia Singapore - cho biết.
Sự thành công đó bắt nguồn từ lịch sử lâu đời của đảng này tại Nhật Bản. Ra đời năm 1922 như là nhánh Nhật Bản của Quốc tế Cộng sản - liên đoàn quốc tế của các đảng theo chủ nghĩa Marxist-Leninist do Moscow thành lập, JCP nhanh chóng hoà nhập với tình hình địa phương. JCP là một trong số ít các chính đảng Nhật Bản phản đối sự trỗi dậy của giới quân phiệt nước này trong quãng thời gian trước Thế chiến thứ hai, và phải gánh chịu hậu quả nặng nề.
"JCP là chính đảng duy nhất đấu tranh chống lại cuộc chiến hung hãn trong quá khứ với sự hi sinh của nhiều đảng viên", Kazuo Shii, Chủ tịch JCP trong bộ đồ công chức, cho biết. Lập trường mang tính nguyên tắc đó đã được nhiều người Nhật Bản tôn trọng khi chiến tranh kết thúc, và theo quy định mới JCP được phép tham gia tranh cử. Tuy nhiên thành công bước đầu của JCP đã làm các quan chức Mỹ tại Nhật lo ngại về sự thâm nhập của Sô Viết, và họ có những động thái để ngăn chặn ảnh hưởng của đảng này. Trong cuộc “Thanh lọc đỏ” năm 1949, họ đã bãi nhiệm tất cả những người Cộng sản và theo cánh tả khác ra khỏi các vị trí trong chính quyền Nhật Bản, dẫn đến việc Đảng Dân chủ Tự do (LDP) chiếm ưu thế vượt trội trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, JCP vẫn thành lập được một khối đối lập cánh tả đáng tin cậy cùng với Đảng những người xã hội Nhật Bản ngày càng to lớn và chính thống hơn, những người theo chủ nghĩa hoà bình kiên định và chống lại sự liên minh an ninh với Mỹ.
Dĩ nhiên, các chính đảng Cộng sản ở mọi nơi trên thế giới công nghiệp hoá này đều tuân theo một nguyên tắc tương tự dù đã trở nên không còn thích hợp trong những năm 1990. Song JCP, mặc dù đã yếu hơn thời hoàng kim của nó, vẫn là chủ đề quan trọng trong chính trường Nhật Bản.
Shii tin rằng sự độc lập nhất quán của JCP với Moscow luôn bảo đảm sự tồn tại của đảng này. Tuy nhiên, để kéo dài sự tồn tại đó JCP phải thực hiện nhiều công việc hơn với vai trò của mình trong vũ đài chính trị quốc nội Nhật Bản. Những đảng phái lớn nhất trong chính giới Nhật Bản thiếu sự định dạng và chức năng có tính kết dính và trong sạch hơn, như thiếu những liên kết lợi ích do một vài khác biệt chính trị có thể nhận thấy, và họ thu hút ít sự ủng hộ dựa trên những nền tảng ý thức hệ hơn là thông qua những mạng lưới ủng hộ cá nhân của các ứng cử viên độc lập. “Nó giống như Tammany Hall[1]”, Lam nói. Sự ủng hộ đối với những chính đảng này đang suy yếu, và càng lúc càng yếu hơn, khi ngày càng nhiều cử tri Nhật Bản thạo đời muốn có một sự lựa chọn chính trị ý nghĩa.
JCP có thể có lợi bởi vị trí thực sự về cái gì đó - “xã hội cộng sản/xã hội chủ nghĩa”, theo tuyên ngôn cộng sản. “JCP là một đảng chuyên biệt hoá cao, song nó là chính đảng duy nhất tại Nhật Bản có một tổ chức với nền tảng mạnh”, Lam nói. “Theo đó, đảng Cộng sán hầu như chắc chắn là một chính đảng hiện đại nhất tại Nhật Bản”.
Bất chấp việc chỉ có 18 trên 722 ghế tại Nghị viện, JCP thường hoạt động như là thành phần đối lập thực sự duy nhất trong đời sống chính trị thường nhật tại Tokyo. Gần như đơn độc trong các đảng phái Nhật Bản, những người Cộng sản chỉ trích kịch liệt Thủ tướng Shizo Abe và những người khác luôn tái phủ nhận vai trò của Nhật Bản trong việc ép buộc hàng chục nghìn phụ nữ châu Á trở thành gái điếm trong Thế chiến thứ hai. Các chính trị gia Cộng sản liên tục phát hiện những vụ bê bối tài chính gây thiệt hại nặng nề trong chính phủ - chúng hiện quá xa vời để tách rời quyền lực đang lúng túng trong tình trạng tham nhũng cố hữu tại Tokyo. “Chúng tôi là tổ chức giám sát, nhưng chúng tôi còn đi xa hơn thế”, Shii nói. “Tôi nghĩ rằng sự tiến bộ của JCP sẽ trở nên quan trọng đối với sự tiến bộ của đời sống chính trị Nhật Bản”.
Có thể - đây là chính đảng cấp tiến nhất trong chính trường Nhật Bản, tuy nhiên nó vẫn trung thành với Chủ nghĩa Marx. [Khi tôi hỏi với chút nghiêm túc một đảng viên Cộng sản ở độ tuổi sinh viên rằng liệu anh ta có đọc các cuốn sách kinh điển hay không, anh ta lật balô của mình và đưa ra Tập 2 trong 13 tập bản dịch tiếng Nhật cuốn Das Kapital (Tư bản)]. Và sự cố kết của JCP không có lợi cho tính linh hoạt và rộng mở - biện pháp kỷ luật Leninist vẫn được áp dụng, và khi Uỷ ban trung ương đảng ra nghị quyết về một vấn đề, mọi đảng viên phải tuyệt đối tuân theo. “Điều này làm tăng thêm tính tự động hoá đối với Nhật Bản hậu hiện đại”, Lam nói. “Tuy nhiên sự lo ngại của JCP là nếu họ bớt nghiêm khắc, đảng sẽ mất đi sự liên kết của nó”.
Thành tích của JCP sẽ không thay đổi được kết quả cuộc bầu cử lập pháp diễn ra vào tháng Bảy tới - có thể quyết định số phận của Thủ tướng Abe. Sự ủng hộ ngài Thủ tướng đã rơi xuống mức thấp kỷ lục trong những tuần gần đây do dư luận giận dữ về tình trạng quản lý yếu kém quỹ lương hưu. Song, hầu hết cử tri Nhật Bản sẽ lựa chọn LPD hoặc đảng Dân chủ đối lập, cho dù có kém hứng khởi. Tuy nhiên JCP sẽ nhận được những phiếu bầu phản kháng, và và có thể còn nhiều hơn, với sự ủng hộ của tầng lớp thanh niên Nhật Bản như Suzuki. “Tôi nghĩ bạn bè tôi và những người xung quanh tôi có nhiều khó khăn và thử thách trong việc xác định mình, cũng như ít tự tin vào bản thân”, Suzuki nói. “Tuy nhiên là một đảng viên JCP, tôi có một viễn cảnh rộng mở hơn về tương lai. Tôi biết chúng tôi có triển vọng”. Vậy ai nói rằng cuộc chiến tranh đã kết thúc thế, đồng chí?
(Bài viết trong mục Postcard from Tokyo của Bryan Walsh đăng trên tuần báo Time số ra ngày 22/7)
[1] Tammany Hall là một bộ máy chính trị của đảng Dân chủ tại Mỹ, đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đời sống chính trị của thành phố New York giai đoạn 1790-1960. Nó thường kiểm soát các ứng cử viên và sự ủng hộ đảng Dân chủ tại Manhattan từ chiến thắng cuộc bầu cử thị trưởng của Fernando Wood năm 1854 cho đến (nhưng không bao gồm) chiến dịch tranh cử của Fiorello LaGuardia năm 1934, sau đó suy yếu dần và sụp đổ. (ND-Theo www.wikipedia.org)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét